Thứ Bảy, 27 tháng 9, 2025

Ru Bóng Lá (Hương Nam Diễn Ngâm Thơ Lê Thị Mỹ Công)


RU BÓNG LÁ 

Thơ: Lê Thị Mỹ Công
Diễn ngâm: Hương Nam 
Thực hiện: Thuyền Và Bến

Trân trọng 
NHHN 

Kính mời quý vị thưởng thức 




Tránh Xa Kẻ Nham Hiểm * Thơ: Ý NGA - Nhạc: Ý NGUYỆN - Hoà âm và hát...



TRÁNH XA KẺ NHAM HIỂM

Thơ: Ý Nga
Nhạc: Ý Nguyện 
Hòa âm: Hồng Ân
Trình bày: Hồng Ân
Thực hiện: Thơ Nhạc Giao Duyên




“Bạn bè làm cao lắm”?

Vói không tới đâu em

Chơi với người “vừa, thấp”

Mới ngồi xuống cùng thềm.

 

Cần chi chả với nem

Đãi nhau chè, cóc, ổi

Răng cũng vừa đủ rêm

Chia nhau chua, ngọt, mặn.

*

Ai cũng nghĩ họ là người hoàn hảo

Nên địa cầu mới có lắm chiến tranh

Em hãy sống mà lòng không kiêu ngạo:

Mình là người khờ khạo nhất được sanh!

 

Học sửa hạnh, tu tâm và dưỡng tánh,

Ôn hoài hoài cho giỏi với em anh

Kẻ ngạo mạn, kiêu căng: nên xa lánh

Tìm bạn bè, nhớ chọn lựa tâm lành!

Ý Nga, 19.2.2023


TRÁNH XA KẺ NHAM HIỂM 

Ý Nga


Trân trọng 

NHHN 


Kính mời quý vị thưởng thức




Tình Ngộ Hay Tiếp Tục U Mê?

Hình minh họa

TỈNH NGỘ HAY TIẾP TỤC U MÊ? CÂU HỎI LỚN CHO NGƯỜI VIỆT PHÒ ĐẢNG DÂN CHỦ TẠI HOA KỲ 
Chân Như Channel

Trân trọng 
NHHN 


Kính mời quý vị theo dõi 




Ai Chống Phá Ai?


Hình trên Net

AI CHỐNG PHÁ AI?
Nói Hay Chết

Từ Hoa Kỳ gia đình tôi thường theo dõi " Nói hay Chết" trên Youtube và hy vọng một ngày mai... như một vũng dầu loang tỏa ra khắp nước Việt Nam trong giới thanh niên, sinh viên, học sinh trẻ. 

Kính chuyển tiếp đến quý vị clip video của 3 bạn thanh niên yêu nước đã can đảm phân tích dựa theo sách và báo đã phát hành để lột trần sự thật đang diễn ra trong cái gọi là "thiên đường XHCN Việt cộng"! Rất mạch lạc, minh bạch và rõ ràng. Mong quý vị hãy kiên nhẫn nghe đến phút cuối, để hiểu rõ ngọn ngành và không phụ lòng can đảm với sự  hy sinh vô giá của quý bạn thanh niên yêu nước này.

Trân trọng
Hugh Ngô 


Trân trọng 
NHHN 

Kính mời quý vị theo dõi 



Trong Lòng Tôi, Họ Là Những Người Cha Can Trường

 

(Hình:Nguyễn Diễm Nga)

TRONG LÒNG TÔI, HỌ LÀ NHỮNG NGƯỜI CHA CAN TRƯỜNG
Nguyễn Diễm Nga

Có thể lúc ấy, họ vẫn là những chàng trai độc thân mang nợ nước trên vai và nợ tình trong tim, cầm súng lên đường xông pha vào chiến tuyến. 

Có thể lúc ấy, họ đã là những người cha nhưng chưa hề biết mặt đứa con thơ của mình còn đang nằm trong bụng mẹ. 

Họ đã mạnh mẽ gạt tình riêng, từ biệt vợ dại con thơ ra đi theo tiếng gọi thiêng liêng “Tổ Quốc – Danh Dự – Trách Nhiệm” vang vang trong tâm tưởng của những người trai thời chiến.

Đã có lúc tôi từng muốn lịch sử ngủ yên!

Quay ngược dòng ký ức để làm gì khi lúc ấy chúng tôi chỉ là những đứa trẻ? 

Không ai yêu thích chiến tranh, nhưng nếu hiểu rõ về một cuộc chiến, hiểu rõ được sự can trường của những người lính Việt Nam Cộng Hoà, hiểu rõ được “tầm vóc” của họ trong đôi mắt và suy nghĩ từ những ngòi bút chân chính khắp nơi trên thế giới, tôi tin mình sẽ trưởng thành hơn. 

Hôm nay, tôi muốn viết về cảm xúc của mình khi đọc bài viết “Heroic Allies” của tác giả Harry F. Noyes III. Tác giả là một cựu chiến binh Hoa Kỳ từng chiến đấu tại Việt Nam trong quân chủng Không Quân. Sau cuộc chiến trở về, ông lấy được văn bằng cao học về Nghiên Cứu Á Châu từ trường Ðại Học Hawaii. Bài này (Heroic Allies) được đăng trong tạp chí Vietnam, số tháng 8, 1993.

“They were small, talked in sing-song squeaks, put a smelly fish sauce on their food, and often held hands with each other. “

Ông Noyes bắt đầu bài viết của mình bằng một câu như vậy: “Họ (người lính VNCH) vóc dáng nhỏ con, nói chuyện líu lo như chim hót, ưa thêm nước mắm vào mọi món ăn, và thường hay nắm tay nhau.”

Chính những điều lạ lẫm , thiếu hiểu biết về xứ sở, về văn hoá của một đất nước, một dân tộc với những con người xa lạ này đã khiến cho đa số những người lính viễn chinh Mỹ khó lòng thông cảm với những người mà họ bất đắc dĩ gọi là “đồng minh”, những người lính Việt Nam Cộng Hoà. 

Và rồi từ sự thiếu thông cảm này dẫn đến những kỳ thị, những đánh giá thiếu công bằng cho Quân Đội Miền Nam Việt Nam, đồng thời cũng là hình thức bao biện cho sự bỏ rơi “đồng minh” một cách phũ phàng, nếu không muốn nói là “vô nhân đạo” của Quân Đội Hoa Kỳ.

Ví dầu tình bậu muốn thôi
Bậu gieo tiếng dữ cho rồi bậu ra

Tôi nhớ đến hai câu ca dao trên và bất giác mỉm cười chua chát. Ôi, những câu ca dao Việt sao mà đúng từ ngàn xưa cho tới ngàn sau. 

Những điều ông Noyes viết, không phải chúng ta chưa từng nghe, từng đọc trước đây về những tội danh mà truyền thông Mỹ đã “gieo tiếng dữ” cho Quân Đội Miền Nam Việt Nam như “bất tài, phản trắc và hèn nhát…vv…và vv…” Tuy nhiên, ông đã lập luận gãy gọn và đưa ra những bằng chứng hết sức xác đáng “từng quan điểm một” để so sánh và phân tích vị thế và khả năng tác chiến của Quân Lực Việt Nam Cộng Hoà với những đội quân khác trên thế giới bao gồm Quân Lực Hoa Kỳ thời chiến tranh Ðộc Lập của Hoa Kỳ (American War of Independence) với nước Anh Vĩ Đại (The Great Britain) vào cuối thế kỷ 18. 

Theo ông Noyes, trong cuộc Chiến Tranh Cách Mạng (Revolutionary War) ấy, Quân Đội Mỹ đã có nhiều thuận lợi hơn Quân Đội Miền Nam Việt Nam ở những điểm sau:

• Quy mô của cuộc chiến ấy nhỏ hơn và dễ chi phối hơn (khác với Chiến Tranh Việt Nam tuy chịu tiếng là “nồi da xáo thịt” nhưng thực chất chính là một cuộc đối đầu giữa hai khối tư tưởng chính trị gây ảnh hưởng toàn cầu: Chủ Nghĩa Tư Bản và Chủ Nghĩa Cộng Sản.)
• Quá trình thuộc địa Hoa Kỳ đã giúp hình thành được những chính quyền tự phát địa phương, cho phép đất nước này hun đúc nên những vị lãnh tụ tài ba thật sự (trong khi Miền Nam Việt Nam chỉ là một nền Cộng Hòa đang phát triển, mới vừa thoát khỏi ách thuộc địa Pháp lại phải lao đầu ngay vào một cuộc chiến sinh tử với một đối thủ hùng mạnh được cả một khối Cộng Sản hỗ trợ phía sau)
• Quân Anh không quá ngoan cố như Cộng Sản Bắc Việt.
• Quân đồng minh Pháp thời bấy giờ đã không bỏ rơi nước Mỹ non trẻ như kiểu người Mỹ bỏ rơi Miền Nam Việt Nam.

Chúng ta hãy cùng với ông Noyes điểm qua một vài trận đánh sau đây để ngậm ngùi chịu tiếng oan “bất tài, phản trắc, và hèn nhát” cùng với những người lính Quân Lực Việt Nam Cộng Hoà: 

Inline image

Trận Tổng Công Kích Tết Mậu Thân 1968, Cộng Sản Miền Bắc tưởng rằng sẽ đập tan được ý chí chiến đấu của Nam Việt. Tuy nhiên, thay vì bỏ cuộc, Quân Đội Miền Nam Việt Nam đã kháng cự mãnh liệt và hữu hiệu: không một đơn vị nào tan rã hay tháo chạy. Ngay cả cảnh sát cũng chiến đấu, họ đương đầu với quân chính quy đối phương trang bị bằng vũ khí hùng hậu với chỉ bằng những khẩu súng cầm tay. Dựa theo báo cáo, sau trận này, tinh thần chiến đấu của người miền Nam dâng cao, số người xin đăng lính cao đến nỗi chính quyền của quốc gia này phải đình hoãn bớt việc thu nhận thêm tân binh. 

Trong cuộc Tổng Tấn Công năm 72, lực lượng trú phòng của Quân Đội Miền Nam Việt Nam bị vây hãm tại An Lộc đã giữ vững được vị trí của mình trước một lực lượng ghê gớm của quân thù cả về người lẫn hỏa lực kinh hồn của đại pháo và hỏa tiễn. Chúng ta đã đọc rất nhiều, đã nghe rất nhiều những hồi ký về Trận An Lộc từ những nhân chứng sống người Việt. Thiết tưởng nay dưới một góc nhìn khách quan của một nghiên cứu gia người Mỹ đã từng góp mặt trong cuộc chiến, liệu nỗi oan của họ có rửa được chăng? 

Sau trận này, ông Noyes kể đã được tiếp xúc với một cố vấn Mỹ để nghe tường thuật lại mẩu chuyện một tiểu đội lính VNCH trong vùng được lệnh thanh toán ba chiến xa, đã hành động như thế nào. Họ hạ được một chiếc, rồi quyết định tìm cách bắt sống hai chiếc còn lại. “Theo tôi nhớ thì họ chộp được một chiếc còn một chiếc bỏ chạy, thế là mấy người lính chạy bộ rượt theo đến cuối đường.”

Ông Noyes cho rằng việc thi hành thượng lệnh của mấy người lính này có thể không đúng tác phong quân kỷ, nhưng lối hành xử cho thấy tinh thần chiến đấu cao của họ và thế chủ động mà mọi binh sĩ VNCH đều có. 

Cho đến năm 1975 khi Quốc Hội Mỹ đã quyết định không ra tay cứu giúp VNCH thêm nữa về cả nhiên liệu lẫn đạn dược, thế mà một đơn vị quân VNCH tầm cỡ một sư đoàn đã cầm chân được bốn sư đoàn BV trong suốt hai tuần giao tranh ác liệt tại Xuân Lộc. Một chọi bốn! Theo ông Noyes, chỉ riêng một trận này thôi sự anh dũng còn nổi bật hơn bất kỳ một chiến công nào có thể tìm thấy trong chiến sử Hoa Kỳ. Nhưng… ngậm ngùi thay, đội quân Miền Nam sau đó đành phải lui binh vì Không Quân của họ không còn bom để yểm trợ.

Đến đây, tôi muốn bạn hãy đọc một đoạn bằng nguyên bản tiếng Anh của ông Noyes:

Remember: The United States had cut aid to South Vietnam drastically in 1974, months before the final enemy offensive. As a result, only a little fuel and ammunition were being sent to South Vietnam. South Vietnamese air and ground vehicles were immobilized by lack of spare parts. Troops went into battle without batteries for their radios, and their medics lacked basic supplies. South Vietnamese rifles and artillery pieces were rationed to three rounds of ammunition per day in the last months of the war. 

The situation was so bad that even the North Vietnamese commander who conquered South Vietnam, General Van Tien Dung, admitted his enemy’s mobility and firepower had been cut in half. Aside from the direct physical effect, we must take into account the impact this impoverishment had on South Vietnamese soldiers’ morale.

Inline image

Bởi vì tôi e sợ bạn sẽ không tin tôi nếu như lược dịch những điều này qua tiếng Việt.
 
Tôi đã khóc khi đọc đến đây! 

Tôi đã khóc cho một quân đội bất hạnh khi hình dung ra ông ngoại tôi, bố tôi, các chú bác của tôi, hai cậu tôi cùng biết bao đồng đội của họ đã phải chiến đấu trong một hoàn cảnh tồi tệ như vậy. Bởi vì có hai thứ mà một người lính cần nhất trên mặt trận đó là vũ khí và tinh thần. Tinh thần thì vẫn cao ngất, nhưng vũ khí và sự hỗ trợ từ “đồng minh” thì cạn kiệt. Thương thay!

Hai luận điểm quan trọng nhất mà ông Noyes đã dùng để minh chứng cho ý chí chiến đấu kiên cường của quân nhân Miền Nam và để thấy rõ sự thất bại và đổ lỗi của người Mỹ tại Việt Nam như sau: 

Thứ nhất: Chiến tranh Việt Nam đã khởi sự khoảng bảy năm trước khi lực lượng Hoa Kỳ chính thức đổ bộ đổ và sau đó lại tiếp tục thêm chừng 5 năm sau khi quân Mỹ rút đi. Quân đội Miền Nam Việt Nam đã vẫn và luôn luôn kiên cường chiến đấu, không ai khác hơn!

Thứ hai: Quân đội Miền Nam Việt Nam bị thương vong một phần tư triệu binh sĩ trên chiến trường. Theo “tỉ lệ dân số” thì tương đương hai triệu lính Mỹ chết (một con số gấp đôi tổn thất của Mỹ trong tất cả các chiến tranh gộp lại). 

Vì vậy, nếu cho rằng Quân Đội Miền Nam hèn nhát và không chịu chiến đấu thì tại sao họ lại hy sinh nhiều như vậy?

Tuy nhiên còn có một luận điểm nữa trong bài viết mà ông Noyes đã nói đến không chút tránh né khiến cho tôi vô cùng vì nể đó là khi ông phân tích về sự “bất tài và hoảng loạn, về động thái “bỏ chạy” trên chiến trường. 

Inline image

Ông dẫn chứng bằng những mẩu chuyện sau: 

“Khi một phụ nữ Anh hỏi viên công tước xứ Wellington rằng lính Anh có bao giờ bỏ chạy trên chiến trường không?”

Viên công tước đáp, “Ngoài chiến trường người lính nào cũng có bỏ chạy cả, thưa bà.”

Cuộc Nội Chiến (Civil War) của nước Mỹ cũng đã cho thấy sự can trường lẫn sợ hãi liên tục trồi lên sụt xuống. Những đơn vị của cả hai phe Confederate lẫn Union đều có lúc xông pha rất hăng hái và rồi có lúc phải “bỏ chạy” trước hỏa lực kinh hồn trước khi tập hợp lại tiếp tục chiến đấu. Họ cũng có lúc giao động chạy tán loạn nơi một chiến trường quá đẫm máu.

Hoặc như trong Thế Chiến Thứ Hai, khi cảm tử quân Nhật vừa tấn công vừa hò hét đã khiến cho một đơn vị bộ binh Hoa kỳ hoảng hốt “bỏ chạy”, trong khi đơn vị thứ hai trụ lại quyết chiến và sau khi tiêu diệt đội cảm tử quân Nhật gồm 10 tên thì mới biết đa số quân Nhật không có vũ khí.

Ông kết luận rằng, nếu một biến cố đơn thuần không thể đem ra mà gán cho cả quân lực Hoa Kỳ là hèn nhát, thì thỉnh thoảng có sự tan hàng của một vài người lính hay tướng lãnh VNCH cũng không có nghĩa là tất cả chiến binh miền Nam đều hèn nhát. 

Riêng tôi, tôi tự hỏi: tấm gương của Ngũ Hổ Tướng tuẫn tiết trong giờ phút thứ 25 cùng với biết bao Quân Dân Cán Chính Miền Nam Việt Nam kiên cường ở lại cùng quê hương, sẵn sàng đối mặt với sự trả thù hèn hạ của Cộng Sản trong các trại tù từ Nam ra Bắc, những điều này mang ý nghĩa gì đối với truyền thông một chiều của nước Mỹ? 
…..

Văng vẳng đâu đây lời tình ca ai viết sao tôi nghe như một câu hỏi day dứt:

Em ru gì, lời ru cho đá núi 
Đá núi tật nguyền, vết sẹo thời gian…

Inline image

Biết bao giờ thời gian mới xóa nhòa và xoa dịu vết thương chiến tranh trong lòng họ, những người cha can trường của thế hệ chúng tôi? 

Nguyễn Diễm Nga 

(Nguyễn Diễm Nga là ái nữ của một sĩ quan cấp Tá, tốt nghiệp Khóa 17 Trường VBQGVN, từng phục vụ trong Binh chủng TQLC và sau đó là Quân chủng Không Quân – đã quá vãng)

————————

Tài liệu tham khảo: 
Nguyên bản: “Heroic Allies” by Harry F. Noyes III. Tạp chí Vietnam, số tháng 8, 1993.

Harry F. Noyes III – Đồng minh can trường
Tác giả là cựu chiến binh HK tại Việt Nam trong quân chủng Không Quân Hoa  Kỳ. Sau cuộc chiến trở về, ông lấy được văn bằng cao học về Nghiên  Cứu Á Châu từ trường Ðại Học Hawaii. Bài này (Heroic Allied ) được đăng trong tạp chí  Vietnam, số tháng 8, 1993.   
- Bản dịch: “Đồng Minh Can Trường” – Khuyết Danh


Mùa Thu Đợi Em | Ballad Trữ Tình | Tình Ca AI (Official Audio)


MÙA THU ĐỢI EM
Tình Ca

Thân mến 
TQD

Trân trọng 
NHHN 

Kính mời quý vị thưởng thức 




Nhân Sinh Thập Toàn

 


NHÂN SINH THẬP TOÀN 
Đỗ Công Luận 

Trân trọng 
NHHN 

Đất Trời Hạnh Ca

 


ĐẤT TRỜI HẠNH CA 
Đỗ Công Luận 

Trân trọng 
NHHN 

Lời Góp Ý Cho Tuổi Xế Chiều

 

Hình minh họa 

LỜI GÓP Ý CHO TUỔI XẾ CHIỀU
Trần Văn Giang

Rất thực tế -- 10 điều Tâm Niệm rất đáng suy gẫm cho tuổi hoàng hôn 

Có một sự thật mà ít khi chúng ta dám đối mặt.  Đó là càng về gia chúng ta càng cô đơn. Nhưng nếu biết cách sống thì tuổi xế chiều sẽ là khoảng thời gian bình yên và đẹp đẽ nhất của cuộc đời.

Dưới đây là 10 lời khuyên rất “hữu nghị,” hợp lý và không khó áp dụng; hy vọng sẽ giúp các sư phụ, sư mẫu cao niên sống yên vui và hạnh phúc mặc dù tóc bạc, răng long, da mồi, mắt mờ, chân chậm… nhưng lòng thì vẫn còn nguyên vẹn, yêu đời.

1. Tuyệt đối đừng cho con cái các bạn biết là bạn có bao nhiêu tiền.

Đó là cách bạn giữ quyền chủ động và sự tôn nghiêm cho chính mình.

2. Đừng cãi nhau với người bạn đời.

Khi trẻ là tình; khi già là nghĩa.  Hãy nâng niu nhau như món quà quý.

3. Trông cháu vừa đủ thôi.

Đừng ôm đồm quá.  Hãy giữ lại chút sức khỏe và thời gian cho chính mình để sống khỏe, sống vui.

4. Nếu đang sống một mình thì đừng vội tái hôn.

Hãy học cách yêu sự tự do, sự thư thái, sống không có điều gì phải lo nghĩ, phiền muộn; và có cơ hội làm những điều mình thích.

5. Đừng vội bán căn nhà mình hiện đang ở.

Đó là chốn đi và về; và cũng là nơi cuối cùng của bạn có thể sống bình yên.

6. Dù con cái có giỏi dang, có thương yêu bạn đến đâu; cũng phải tự lập.

Tránh không trở thành gánh nặng cho con cái.  Đó chính là cách yêu thương con ý nghĩa nhất.

7. Nếu đến chơi nhà con, không ở lâu quá 3 ngày.

Ngạn ngữ Tây phương có câu “Khách giống như cá: Sau 3 ngày đều thối như nhau.” (“Guest and fish have one thing in common: They both stink after 3 days”).  Khoảng cách hợp lý sẽ giữ tình thân tốt đẹp hơn.

8. Khi con cái đã có gia đình, đừng đòi hỏi hay trách móc chúng,

Con cái cũng có thế giới, trách nhiệm và áp lực riêng của đời sống.  Đừng cho them một cục đá nặng vào hành trang của chúng!

9. Đừng làm việc hay giải trí quá sức.

Ngay cả các hoạt động của tuổi già như làm vườn, rượu chè, tiệc tùng, du lịch (Các sư phụ về du lịch Việt Nam nhiều lần đều có "khả năng" đến thăm “Peek Family” sớm hơn!)...  Chỉ nên giữ chừng mực.  Đừng để Bác sĩ là người quyết định phần đời còn lại của mình.  Hãy tìm cách sống đơn giản, nhẹ nhàng, tỉnh táo, an nhiên thì tuổi thọ sẽ dài hơn.

10. Đừng quá tiết kiệm / hà tiện.

Hãy tiêu xài rộng rãi cho mình một chút, vì không thể mang tiền hay của cải lên thiên đàng (hay xuống địa ngục) được.  Nên làm chuyện vui cho mình. Hạnh phúc là khi bạn dám sống cho chính bản thân. 

Tuổi già không đáng sợ.  Điều đáng sợ là sống một cuộc đời mà không biết cách yêu thương chính bản thân mình.

Anyway.  Life is too short.  Don’t make it shorter!

Trần văn Giang ghi lại
Orange County
Tháng 7/2025


Thứ Sáu, 26 tháng 9, 2025

Cảm Tưởng Về Cái Chết Của Charlie Kirk

 

Cảm tưởng về cái chết của Charlie Kirk

CẢM TƯỞNG VỀ CÁI CHẾT CỦA CHARLIE KIRK
Ts Mai Thanh Truyết

Có những cái chết không chỉ khép lại một đời người, mà còn mở ra những trang mới cho lịch sử. Đám tang của Charlie Kirk, diễn ra trong bầu không khí trang nghiêm tại State Farm Stadium, Arizona, đã không còn là một nghi lễ tiễn biệt riêng tư. Nó biến thành một sự kiện xã hội, nơi hàng trăm ngàn người cùng đến để tưởng niệm, để khóc thương, và cũng để tự hỏi về con đường mà đất nước và xã hội Hoa Kỳ … đang bước đi trong một giai đoạn phân hóa nầy.

Charlie Kirk, trong mắt người ủng hộ, là một chiến sĩ can đảm, một tiếng nói mạnh mẽ bảo vệ những giá trị truyền thống từ thời lập quốc của Hoa Kỳ. Đối với họ, sự ra đi đột ngột của ông, bị ám sát ngay trên bục diễn thuyết, là một bi kịch, nhưng cũng là một minh chứng cho tinh thần bất khuất, dám nói lên những suy nghĩ của mình trước đám đông. Họ coi ông như một “tử đạo” trong thời đại mới, một người đã hy sinh vì niềm tin của mình. Tiếng hát thánh ca, lời cầu nguyện vang vọng trong tang lễ đã cho thấy niềm tin tôn giáo và lý tưởng chính trị ở đây không hề tách rời, mà hòa lẫn để dựng nên một hình tượng bất tử.

  • Đám tang là sự mất mát to lớn của một “chiến sĩ văn hóa” đã dám lên tiếng vì niềm tin và giá trị truyền thống.
  • Charlie Kirk được nhìn như người hy sinh trên “mặt trận tư tưởng”, tương tự như một tử đạo chính trị – tôn giáo.
  • Không khí tang lễ vì thế vừa là thương tiếc, vừa là lời kêu gọi đoàn kết, tiếp tục sự nghiệp.
  • Với họ, di sản của Kirk không kết thúc ở đây mà đang được vợ ông và TPUSA kế thừa. 

Tuy nhiên, nếu nhìn từ bên ngoài, tương đối khách quan hơn, sự kiện ấy cũng phơi bày một thực tế khác, nền chính trị Mỹ đang phân cực/phân hóa đến mức khó kiểm soát nỗi.

Một tang lễ lẽ ra là khoảnh khắc yên lặng, tưởng nhớ, lại trở thành diễn đàn của diễn văn, biểu tượng, khẩu hiệu, và những hô hào khích động. Điều đó có thể mang lại sức mạnh tinh thần cho những người cùng phe, nhưng cũng khơi gợi cảm giác lo ngại cho những ai chứng kiến từ xa, khách quan hơn.

Phải chăng cái chết của Charlie Kirk, một con người đã vô tình bị biến thành công cụ để củng cố quyền lực cho một phong trào?

Hay đó, đơn giản chỉ là cách cộng đồng tìm điểm tựa và kết “phe” trong lúc đau thương của một con người?

  • Đám tang cho thấy chính trị Mỹ đã đi đến mức phân cực cao độ, một sự kiện tưởng niệm cá nhân lại biến thành sân khấu của biểu tượng chính trị.
  • Việc hàng trăm ngàn người tham dự chứng minh sức ảnh hưởng xã hội của ông, bất kể đồng ý hay phản đối quan điểm.
  • Nhưng sự kiện cũng nhắc nhở về mối nguy bạo lực chính trị, vốn có thể lan rộng nếu không có cơ chế đối thoại.
  • Từ khía cạnh xã hội học, đây là một “nghi lễ tập thể” vừa để chia sẻ đau buồn, vừa để tái khẳng định căn tính chính trị – tôn giáo của một phe nhóm chính trị.

Nếu nhìn từ chiều ngược lại, không thể phủ nhận rằng Charlie Kirk là một nhân vật gây tranh cãi. Ông từng bị chỉ trích gay gắt vì cổ vũ cho những luận điểm mà có nhiều người xem là cực đoan, chia rẽ, thậm chí nguy hiểm cho nền dân chủ. Vì thế, với những người phản đối, đám tang này là một nghịch lý, nó vừa gợi cảm giác bi thương cho một con người bị bạo lực chính trị cướp đi sinh mạng, vừa gợi sự bất an khi chứng kiến hàng triệu người tôn vinh một di sản mà họ cho là sai lạc.

  • Với họ, Kirk không phải là “anh hùng”, mà là một nhân vật gây chia rẽ, cổ súy cho chủ nghĩa dân túy, và gieo rắc nhiều thông điệp cực đoan.
  • Đám tang, dù gây xúc động cho nhiều người, cũng phản ánh sức mạnh của một phong trào mà họ cho là nguy hiểm cho xã hội dân chủ.
  • Một số có thể thấy việc chính trị hóa tang lễ là “khai thác xác chết” để củng cố quyền lực phe phái của hành pháp hiện tại. (Cá nhân người viết “thấy” lại ngọn lửa thiêu Thầy Thích Quảng Đức ngày nào!)
  • Tuy nhiên, ngay cả người phản đối cũng không thể bỏ qua thực tế rằng cái chết đầy bạo lực này là một lời cảnh báo về nguy cơ khủng bố chính trị trong xã hội Mỹ. 

Dẫu vậy, vượt lên trên mọi góc nhìn kể trên, cái chết này gửi đi một thông điệp chung là tự do ngôn luận và sự an toàn của con người không thể bị đánh đổi bằng bạo lực. Một xã hội văn minh phải đủ sức bảo vệ quyền lên tiếng, ngay cả khi lời nói ấy làm nhiều người khó chịu. Khi một diễn giả ngã xuống vì đạn, điều đó không chỉ là một mất mát cá nhân, mà là một vết thương cho nền dân chủ, cho niềm tin vào khả năng tranh luận ôn hòa.

Đám tang của Charlie Kirk vì thế không chỉ để khóc thương, mà còn để soi chiếu. Nó soi chiếu vào nỗi đau của gia đình và người thân, vào niềm tin của cộng đồng bảo thủ, vào nỗi bất an của những người bất đồng chính kiến, và vào sự bối rối của cả một quốc gia đang bị trì kéo bởi những đường ranh ý thức hệ.

Hình ảnh hàng vạn người cúi đầu trong thinh lặng, cùng lúc với những phát biểu chính trị đầy máu lửa, đã trở thành bức tranh vân cẩu của nước Mỹ ngày hôm nay. Một Hoa Kỳ giữa đau thương và quyết liệt, giữa đoàn kết và phân cực, “quờ quạng” trong niềm tin và lo âu, và sống trong tâm trạng… bất an và sợ sệt…

Cảm nghĩ cuối cùng, có lẽ sẽ là một mong ước giản dị.

· Rằng từ cái chết này, thay vì gieo thêm hận thù, người Mỹ sẽ học được bài học về sự giới hạn của bạo lực.

· Rằng mọi khác biệt, dù lớn đến đâu, cũng chỉ có thể được giải quyết bằng đối thoại và hiểu biết với một trái tim… an bình và an nhiên tự tại!

· Rằng một tang lễ, dù mang đậm màu sắc chính trị, vẫn có thể trở thành nơi mọi người tìm thấy nhau trong nhân tính chung, trong sự mong manh và vô thường của đời sống, và khát vọng được sống trong hòa bình của tất cả mọi người.

Riêng đối với người viết, đám tang Charlie Kirk sẽ đi vào lịch sử không chỉ như sự kiện tiễn biệt một nhân vật nổi tiếng, mà còn như tấm gương phản chiếu linh hồn nước Mỹ nghiêng ngã hiện tại. Một linh hồn vừa sôi sục, vừa bất an, nhưng vẫn còn hy vọng nếu người ta dám nhìn vào nỗi đau và biến nó thành cơ hội để hàn gắn đúng lúc!

Một điểm quan trọng thiết nghĩ cũng cần nên nhắc đến trong đám tang Charlie Kirk là phát biểu của Erika Kick, vợ của Charlie. Bà Erika sinh năm 1988, là mẹ của hai đứa trẻ nhỏ. Trong bài phát biểu dài 30 phút của mình, Erika ngoài cam kết tiếp tục sứ mệnh của Charlie trong việc tiếp nối việc điều hành phong trào Turning Point USA của chồng, Erika còn nhấn mạnh giá trị Kitô giáo, giá trị gia đình, và giá trị tự do ngôn luận. Nguyên văn lời nói của Erika: "Chồng tôi, Charlie, anh ấy muốn cứu vớt những người trẻ giống như người đã cướp đi mạng sống của anh ấy. Những người trẻ đầy phẫn uất, giận dữ và thù hận. Sứ mệnh của anh ấy là đưa họ đến với sự thật, cho họ thấy tình yêu của Chúa Kitô, mang lại cho họ mục đích sống thông qua các giá trị căn bản của nước Mỹ. Trên thập giá, Đấng Cứu Thế của chúng ta đã nói: 'Lạy Cha, xin tha cho họ, vì họ không biết việc họ làm:”Người đàn ông đó, người trẻ đó, tôi tha thứ cho anh ta”. Tôi tha thứ vì đó là điều Chúa Kitô đã làm. Là điều Charlie sẽ làm. Câu trả lời cho hận thù không phải là hận thù. Câu trả lời mà chúng ta biết từ Phúc Âm là tình yêu, và luôn là tình yêu. Và vì thế, tôi nói với người trẻ đó, dù anh ta đang ở đâu, tôi cầu nguyện cho anh. Tôi cầu nguyện rằng anh sẽ tìm được sự bình an mà Charlie mong muốn cho anh. Và tôi cầu nguyện rằng tất cả chúng ta ở đây có thể tiếp tục sứ mệnh của Charlie về tình yêu, sự thật và tự do."

Có thể nói, phát biểu trên là một bài học lớn cho mọi người khi mang tình thương và tha thứ vào mọi khổ nạn trên cõi ta bà nầy!

Chắc chắn hiện tượng nầy sẽ là một bước ngoặt, một Turning Point USA mà Charlie Kirk đã cổ súy, khởi xướng và chết vì lý tưởng trên.

Hoa Kỳ sẽ bước vào một vận hội mới đặt căn bản vào sự hòa giải dân tộc.

Cực đoan không có chỗ đứng trong tinh thần Kitô giáo và Phật giáo với bác ái – từ bi và VÔ NGÃ.

Mong lắm thay!

Mai Thanh Truyết

Trở về chân tâm

Houston – Tháng 9-2025