Hành Lạc Từ - Chuyển Ngữ

 GIỚI THIỆU

Kính thưa quý Thầy, Cô, quý Đồng Môn và Thân Hữu

Thầy Dương Anh Sơn, nguyên là g.s triết học Trung Học Ninh Hòa/Khánh Hòa. Sau 1975, dạy văn Trung Học Phổ thông Nguyễn Huệ Tuy Hòa, Phú Yên (1976-1985) cùng vợ là cô Đặng Thị Ngâu, nguyên là g.s toán TH Nguyễn Huệ Tuy Hòa, gửi cho NHHN một số sách (trên 120 trang) và một số bài về văn học. Những ngày cuối năm Canh Tý bài vở rất nhiều nên phổ biến chưa kịp. BBT sẽ layout và lần lượt đăng lên diễn đàn. Thành thật xin lỗi thầy.

Xin chân thành cám ơn thầy Dương Anh Sơn rất nhiều.

"Nhân đầu năm Tân Sửu, xin chúc BBT Nguyễn Huệ Hải Ngoại nhiều sức khỏe, an lành. Tiện đây, xin gửi một bài thơ chuyển lục bát từ bài thơ HÀNH LẠC TỪ của NGUYỄN DU (Trong tập THƠ CHỮ HÁN của TỐ NHƯ chuyển lục bát đã gửi BBT - Dương Anh Sơn. VN)

Xin mời quý Thầy, Cô và quý Anh Chị thưởng thức

Trân trọng

NHHN

HÀNH LẠC TỪ

Dương Anh Sơn

HÀNH LẠC TỪ (Bài 2)

行樂詞（二）

 Sơn thượng hữu đào hoa,                       山上有桃花

Xước ước như hồng ỷ.                             綽約如紅綺

Thanh thần lộng xuân nghiên,                 清神弄春妍

Nhật mộ trước nê trĩ.                               日暮著泥涬

 Hảo hoa vô bách nhật,                             好花無百日

Nhân thọ vô bách tuế.                              人壽無百歲

Thế sự đa suy di,                                      世事多推移

Phù sinh hành lạc sự.                                浮生行樂事

Tịch thượng hữu kỹ kiều như hoa,           席上有妓嬌如花

Hồ trung hữu tửu như kim ba.                  壺中有酒如金波

Thuý quản ngọc tiêu hoãn cánh cấp,        翠管玉簫緩更急

Đắc cao ca xứ thả cao ca.                         得高歌處且高歌

Quân bất kiến:                                          君不見

Vương Nhung nha trù thủ tự tróc,            王戎牙籌手自捉

Nhật nhật cối kế thường bất túc.              日日會計常不足

Tam công đài khuynh hảo lý tử,               三公臺傾好李死

Kim tiền tán tác tha nhân phúc.                金錢散作他人福

Hựu bất kiến:                                            又不見

Phùng Đạo vãn niên xưng cực quý,          馮道晚年稱極貴

Lịch triều bất ly khanh tướng vị.               歷朝不離卿相位

Chung minh đỉnh thực cánh hoàn không,  鐘鳴鼎食更還空

Thiên tải đồ lưu "Trường lạc tự".              千載徒留長樂敘

Nhãn tiền phú quý như phù vân,                眼前富貴如浮雲

Lãng đắc kim nhân tiếu cổ nhân.               浪得今人笑古人

Cổ nhân phần doanh dĩ luỹ luỹ,                古人墳塋已纍纍

Kim nhân bôn tẩu hà phân phân.               今人奔走何紛紛

Cổ kim hiền ngu nhất khâu thổ,                古今賢愚一丘土

Sinh tử quan đầu mạc năng độ.                 生死關頭莫能度

Khuyến quân ẩm tửu thả vi hoan,             勸君飲酒且為歡

Tây song nhật lạc thiên tương mộ.            西窗日落天將暮

(Thanh Hiên Tiền Hậu Tập, 1786-1802, THƠ CHỮ HÁN của Nguyễn Du)  

Tạm chuyển lục bát 

BÀI TỪ VỀ THÚ VUI

Trên non kia có hoa đào,

Lả lơi như lụa thắm màu hồng tươi.

          Sáng cùng xuân đẹp giỡn cười,

Chiều hôm bám mãi vào nơi bùn lầy.

          Hoa xinh chẳng được trăm ngày,

         Sống lâu trăm tuổi được thay mấy người?

Đổi dời bao việc ở đời,

Hãy nên vui thú đời người nổi trôi.

Tiệc trên người đẹp xinh tươi,

Trong vò vàng sánh, ánh ngời rượu ngon. 

Ngọc tiêu, sáo biếc nhặt khoan,

Hát ca được dịp hát tràn ca vang!

Sao anh chẳng thấy gì chăng?

Vương Nhung bàn tính tay giăng mỗi ngày.

Tính toan thường chẳng đủ đầy,

Mận ngon cũng chết, đổ đài tam công.

Bạc tiền ai hưởng tiêu mòn,

Lại sao chẳng thấy dõi trông bao người:

Giàu sang Phùng Đạo tột đời!

Mấy triều khanh tướng không rời chức kia.

Miếng “chung đỉnh” cũng mất lìa,

Ngàn năm “Trường Lạc” còn là bài đây!

Giàu sang trước mắt : mây bay!

Cười người xưa ấy, người nay buông tuồng!

Người xưa mồ mã chất chồng,

Người nay đi lại rối mòng lắm thay!

Hiền ngu: nấm đất xưa nay,

Cửa qua sống chết không ai vượt rồi.

Khuyên anh uống rượu vui chơi,

Cửa tây bóng xế chiều rồi đó anh!

(Dương Anh Sơn chuyển lục bát,2003) 

DỊCH NGHĨA:

Phía trên núi có loài hoa đào lả lơi như tấm lụa hồng. Buổi sáng sớm cùng với mùa xuân tươi đẹp đùa giỡn, chiều hôm đã nằm bám mãi cùng với đất bùn.

Loài hoa dù có đẹp đẽ cũng không được trăm ngày; con người sống thọ cũng không (mấy ai) được trăm tuổi. Chuyện đời biết bao nhiều dời đổi, kiếp người trôi nổi luôn, nên cứ việc vui chơi. Bàn tiệc trên có người đẹp xinh như những cành hoa; trong vò có loại rượu song sánh vàng quý giá. Tiếng sáo màu xanh biếc hòa cùng tiếng tiêu ngọc lúc gấp gáp, có lúc khoan. Được lúc hát ca vang cứ hát vang. Anh có thấy chăng: Vương Nhung tay cứ nắm mãi bàn tính, mỗi ngày tính toán vẫn không cho là đủ! Rồi thì đài tam công cũng đổ, cây mận ngon cũng chết queo. Vàng bạc, tiền tài cũng tan nát, tiêu tán cho kẻ khác được hưởng.

Lại thấy không: Phùng Đạo lúc về già giàu sang tột cùng, trải qua mấy triều vẫn không rời chức khanh tướng. Rốt cùng “miếng đỉnh chung” cũng chẳng có gì, ngàn năm chỉ còn để lại bài “Trường Lạc”.

Trước mắt, hãy nhìn giàu có sang trọng như đám mây bay. Người ngày nay sống buông tuồng cười cợt người xưa. Còn người xưa thì mồ, mả chất chồng đầy nơi; người nay đi đi lại lại rối mòng rộn ràng.

Từ xưa đến nay, kẻ hiền người ngu cũng chỉ còn lại một nấm đất. Đầu cửa sống chết, không ai vượt qua được. Khuyên anh cứ mặc sức uống rượu vui chơi ở cửa sổ phía tây, mặt trời đã chiều tà bóng xế rồi.
 

CHÚ THÍCH: 

綽約	xước ước:	lả lơi, ẻo lả, uốn éo.
紅綺	hồng ỷ:	lụa hồng có hoa văn, hình vẽ trang trí sáng đẹp.
清神	thanh thần:	buổi sớm mai.
弄	lộng:	đùa giỡn, cười đùa.
妍	nghiên:	xinh đẹp, khéo léo.
著	trước:	bám vào, mặc vào, ở mãi một chỗ, manh mối.
泥涬	nê trĩ:	bùn nhão.
推移	suy di:	đưa đẩy, dời đổi.
妓嬌	kỹ kiều:	người con gái rất xinh đẹp.
翠管	thúy quản:	cây sáo làm bằng ngọc màu biếc.
王戎	Vương Nhung:	người giàu có đời Tấn gia sản ruộng vườn khắp nơi nhưng ngày nào cũng cầm bàn tính tính toán. Người lại có tính xấu khi có cây mận ngon bán quả dùi cho hột nát rồi mới bán vì sợ người khác lấy giống.
牙籌	nha trù:	bàn tính của người Trung Hoa xưa làm bằng ngà; thẻ ngà để đếm số lượng nhập kho hàng.
會計	cối kế:	tính toán, quản lý tiền bạc, sổ sách.
馮道	Phùng Đạo:	người đời Ngũ Đại, làm khanh tướng bốn triều là Đường, Tấn, Hán, Chu thờ 4 họ, sáu vị vua đặt tên tự là Trường Lạc lão và làm bài “Trường Lạc Tự” kể chuyện mình.
浪	lãng:	sống phóng túng, buông tuồng.
纍纍	lũy lũy:	chồng chất lên nhau, ngổn ngang, chuỗi dài nối nhau
紛紛	phân phân:	rối loạn, rối ren, ào ạt.