TT Trump Và Chiến Lược Biển Đông

 

TT TRUMP VÀ CHIẾN LƯỢC BIỂN ĐÔNG

BN

Trong bối cảnh căng thẳng tại Châu Á – Thái Bình Dương chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, giới phân tích nhận định rằng dưới thời TT Trump, Mỹ nhiều khả năng sẽ tiếp tục duy trì – thậm chí củng cố – sự hiện diện quân sự tại khu vực, thay vì cắt giảm. Các điểm nóng như eo biển Đài Loan và Biển Đông tiếp tục là trung tâm của các chiến lược đối đầu giữa Mỹ và Trung+.

Phát biểu tại Diễn đàn Chiến lược và An ninh Quốc tế do Đại học Thanh Hoa tổ chức ở Bắc Kinh, chuyên gia Sun Yun từ Trung tâm Stimson nhận định rằng Hoa Kỳ không có ý định “nhường lại” sự hiện diện chiến lược tại khu vực này. Ngược lại, các hoạt động hợp tác quân sự với các quốc gia trong khu vực như Philippines đang ngày càng được mở rộng, cho thấy Washington sẵn sàng gia tăng áp lực đối với Bắc Kinh.

Minh chứng rõ ràng là việc Philippines công bố kế hoạch mở rộng nhóm “Squad” – một liên minh an ninh không chính thức bao gồm Mỹ, Nhật Bản, Úc và chính Philippines – để mời thêm Ấn Độ và Hàn Quốc tham gia. Động thái này được cho là nhằm tạo thế cân bằng trước ảnh hưởng ngày càng gia tăng của Trung+ tại Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương.

Tuy nhiên, cũng có những quan điểm cho rằng sự hiện diện quân sự quá mức của Mỹ có thể đẩy khu vực vào thế đối đầu nguy hiểm. Cố vấn cấp cao Michael Vatikiotis từ Trung tâm Đối thoại Nhân đạo cho rằng nhiều quốc gia Đông Nam Á mong muốn giảm căng thẳng, và không muốn bị ép phải lựa chọn giữa Mỹ và Trung+. Theo ông, hoạt động tuần tra tự do hàng hải của Mỹ tại Biển Đông, nếu giảm tính khiêu khích, có thể giúp “hạ nhiệt” căng thẳng và tránh các va chạm không mong muốn.

Cùng lúc đó, căng thẳng tại eo biển Đài Loan vẫn không ngừng leo thang. Sau khi lãnh đạo Đài Loan, ông Lai Thanh Đức, công bố chính sách an ninh mới và gọi Trung+ là “lực lượng thù địch”, Bắc Kinh đã lập tức điều động gần 60 máy bay và 9 tàu chiến quanh hòn đảo – một trong những động thái quân sự lớn nhất kể từ tháng 10 năm ngoái. Trong bối cảnh đó, giới học giả Trung+ như ông Chu Bộc vẫn khẳng định “vấn đề thống nhất” với Đài Loan không phải là điều có thể đem ra mặc cả, bất chấp mọi toan tính chiến lược giữa Bắc Kinh và Washington.

Trong khi chính sách cụ thể của chính quyền Trump 2.0 đối với khu vực chưa được công bố, các chuyên gia như ông Hồ Ba – Giám đốc Sáng kiến Tình hình Biển Đông – cho rằng quân đội Mỹ có xu hướng giữ ổn định hiện diện tại khu vực trong bối cảnh lực lượng và nguồn lực có giới hạn. Theo ông, số lượng triển khai quân sự của Mỹ tại đây đang đạt tới "ngưỡng cao nhất", và chính quyền Trump có khả năng sẽ duy trì mức độ này thay vì tiếp tục leo thang.

Từ tất cả các phân tích trên, có thể thấy rằng chiến lược của Mỹ dưới thời ông Trump nhiều khả năng sẽ là “giữ vững thế lực, nhưng điều chỉnh chiến thuật”. Washington không muốn nhường lại ảnh hưởng tại một khu vực chiến lược trọng yếu như Châu Á – Thái Bình Dương, nhưng cũng buộc phải tìm cách tránh rơi vào một cuộc đối đầu trực tiếp với Trung+. Trong khi đó, các quốc gia trong khu vực tiếp tục đi dây, mong muốn vừa đảm bảo an ninh, vừa giữ gìn hòa bình và sự độc lập trong chính sách đối ngoại.

BN