Mỹ Yêu Cầu TQ Dừng Ngay Hành Vi 'Bắt Nạt' Ở Biển Đông

Ảnh: Andrea Hanks/ White House/ Flickr.

MỸ YÊU CẦU TRUNG QUỐC DỪNG NGAY HÀNH VI 'BẮT NẠT' Ở BIỂN ĐÔNG.
Tâm Tuệ

Mỹ điều 2 tàu chiến duy trì hiện diện ở Biển Đông, yêu cầu Trung Quốc ngừng hành vi “bắt nạt” các nước trong khu vực, đẩy lùi tham vọng của Bắc Kinh.

Tổ chức Sáng kiến Minh bạch Hàng hải châu Á (AMTI) thuộc Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế cho biết tàu khoan West Capella gần đây thường xuyên bị tàu cá, tàu hải cảnh và tàu khảo sát Địa chất Hải dương 8 của Trung Quốc quấy nhiễu. Tàu chiến Trung Quốc cũng được cho là đang hoạt động gần tàu khoan này.

Trong một tuyên bố cùng ngày, Đô đốc John Aquilino, chỉ huy Hạm đội Thái Bình Dương Mỹ, khẳng định Mỹ “cam kết duy trì trật tự dựa trên luật lệ ở Biển Đông”.

“Trung Quốc phải chấm dứt kiểu bắt nạt các nước Đông Nam Á trong hoạt động khai thác dầu mỏ, khí đốt và đánh bắt hải sản. Sinh kế của hàng triệu người dân trong khu vực này phụ thuộc vào các nguồn tài nguyên đó”,ông Aquilino nói.

Ông khẳng định rằng: “Chúng tôi sẽ tiếp tục bảo vệ tự do trên biển và thượng tôn pháp luật”.

Reuters ngày 17/4 dẫn 3 nguồn tin an ninh cho biết, tàu Địa chất Hải dương 8 của Trung Quốc bám theo tàu khoan West Capella trên Biển Đông. Tàu Địa chất Hải Dương 8 có lúc được 10 tàu Trung Quốc hộ tống, gồm các tàu hải cảnh và tàu của lực lượng dân binh.

Theo các nguồn tin, 2 chiến hạm Mỹ USS America cùng USS Bunker Hill hôm 21/4 di chuyển gần tàu Địa chất Hải dương 8 quanh khu vực hoạt động của West Capella. Trung Quốc bác cáo buộc Địa chất Hải dương 8 quấy rối West Capella và cho biết tàu khảo sát triển khai “các hoạt động thông thường”.

Ảnh chụp màn hình đài RFI.

Bộ Ngoại giao Mỹ tháng trước chỉ trích Trung Quốc, yêu cầu Bắc Kinh “nên chấm dứt hành vi bắt nạt và kiềm chế tham gia loại hoạt động khiêu khích và gây bất ổn này”. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Mark Esper tuần này cho biết “chúng ta tiếp tục chứng kiến hành vi gây hấn của quân đội Trung Quốc ở Biển Đông”, bao gồm “đe dọa tàu hải quân Philippines”, “đánh chìm tàu cá Việt Nam” và “đe dọa các quốc gia khác tham gia phát triển dầu mỏ ngoài khơi”.

Mỹ gần đây liên tục cáo buộc Trung Quốc lợi dụng đại dịch Covid-19 để thúc đẩy sự hiện diện ở Biển Đông. Trước khi đến gần tàu khoan Malaysia, Địa chất Hải dương 8 đã đi qua vùng đặc quyền kinh tế (EEZ) của Việt Nam.

Việt Nam tiếp tục bị Trung Quốc bắt nạt ở Biển Đông

Việt Nam được xem là nạn nhân trực tiếp qua 3 sự kiện gần đây nhất của Trung Quốc ở Biển Đông.

Sự kiện đầu tiên, vụ một tàu Hải Cảnh Trung Quốc đâm chìm một tàu đánh cá Việt Nam hôm 3/4 ở vùng biển tranh chấp ngoài khơi quần đảo Hoàng Sa.

Sự kiện thứ 2, diễn ra 10 hôm sau, vào ngày 13/4, khi Bắc Kinh lại cho chiếc tàu khảo sát địa chất Hải Dương Địa Chất 8 xâm nhập vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam (trên đường đi xuống vùng biển ngoài khơi Malaysia). Chính chiếc tàu này vào năm ngoái đã được Bắc Kinh cử đến khảo sát hàng tháng trời tại khu vực Bãi Tư Chính và vùng biển ngoài khơi miền Trung, sâu bên trong vùng thềm lục địa của Việt Nam.

Qua ngày 18/4, Bắc Kinh tuyên bố đã thiết lập quyền kiểm soát hành chính đối với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa đang tranh chấp bằng quyết định thành lập hai quận đảo tại các khu vực này.

Người phát ngôn của Trung Quốc, Cảnh Sảng (ảnh: RRbC1).

Phản đối suông không thay đổi được ‘hành vi xấu xa’ của Trung Quốc

Trước các hành vi gây căng thẳng của Trung Quốc, Việt Nam đã công khai phản đối, nhưng theo chuyên gia Mỹ, các tuyên bố đó vẫn không thay đổi được “hành vi xấu xa” của Bắc Kinh khi không có hành động cụ thể.

Vì vậy, câu hỏi hiển nhiên là ngoài việc công khai tỏ thái độ phản đối, Việt Nam có thể làm gì khác để kiềm chế sự quyết đoán của Trung Quốc trong tương lai?

Trong bài phân tích đăng trên chuyên san Nhật Bản The Diplomat ngày 5/5/2020, chuyên gia phân tích quốc phòng Derek Grossman thuộc RAND Corporation, giảng viên trường Đại Học Mỹ University of Southern California, một người theo dõi sát tình Biển Đông, đã cho rằng trong bối cảnh Trung Quốc không từ bỏ “thái độ xấu xa”, Việt Nam cần phải tính tới một số phương án mới để đối phó.

Vị chuyên gia này cho rằng, Việt Nam cần thắt chặt thêm quan hệ an ninh quốc phòng với Hoa Kỳ. Hà Nội hoàn toàn có thể nhờ Washington hỗ trợ thêm nếu hành vi của Bắc Kinh ở Biển Đông không thay đổi. Hà Nội có thể làm việc này dựa trên đà cải thiện quan hệ đáng kinh ngạc trong những năm gần đây với Washington, mà một cái mốc quan trọng được ghi dấu tháng Ba vừa qua khi Hàng không mẫu hạm Mỹ USS Theodore Roosevelt ghé cảng Đà Nẵng. Đấy là lần thứ 2 trong 3 năm mà một tàu sân bay Mỹ đến thăm Việt Nam.

Đông thời vị chuyện gia này nói thêm rằng, Việt Nam nên xem xét hủy bỏ tuần tra chung, không tham gia Con Đường Tơ Lụa. Đồng thời kiện Trung Quốc trước tòa án quốc tế, giảm cấp quan hệ đối tác.

Tâm Tuệ