Trường Thi Chôn Nhau Cắt Rốn Đoạn 40

Trường Thi CHÔN NHAU CẮT RỐN Đoạn 40

SƠ LƯỢT CON ĐƯỜNG MỞ NƯỚC

Vua Trần Nhân Tông gả Công Chúa Huyền Trân (1287- 1340) cho vua Chiêm là Chế Mân để nước ta có thêm hai châu Ô, Lý (Từ Hà Tĩnh tới Thừa Thiên). Đến năm 1371 Chế Bồng Nga đem quân đại náo Thăng Long gom góp vàng bạc rồi rút về. Vua Trần Nghệ Tông trao ngôi cho em là Trần Duệ Tông (1372), vì ngại Chế Bồng Nga quấy phá nên vua Trần Duệ Tông chuẩn bị luyện tập binh mã. Đến năm 1376 Chế Bồng Nga lại đem quân xâm lấn. Vua sai tướng Đỗ Tử Bình đi dẹp. Chế bồng Nga thua xin dâng 10 mâm vàng để cầu hòa. Đỗ Tử Bình dấu vàng đi và tâu về triều là Chế Bồng Nga kiêu ngạo không thần phục. Vua Trần Duệ Tông mới đem quân đánh Đồ Bàn (1377) và không may vua tử trận. Mãi đến thời vua Lê Thánh Tông. Vua chiêm bấy giờ là Chế Toàn lại đem quân quấy nhiễu nước ta. Vua Lê Thánh Tông thân chinh đi diệt Đồ Bàn (1471). Mưu tướng Phạm Nhữ Tăng tiên phuông trong trận đánh này và thành Đồ bàn xóa sổ. Ông được vua cho ở lại trấn giữ thành Đồ Bàn. Nước Việt lai có thêm vùng đất từ đèo Hải Vân tới Thạch Bi Sơn (Nhưng vùng đất Phú Yên thì còn trong vòng tranh tối tranh sáng vì hay bị quấy nhiễu của quân Chiêm. Mãi đến 1578 (Thời Trịnh, Nguyễn phân tranh) Chúa Nguyễn Hoàng ở đàng trong mới sai tướng Lương Văn Chánh vào dẹp yên từ Cù Mông vào Đèo Cả). Phạm Nhữ Tăng chẳng may thọ bệnh năm 1378. Nghe tin vua tức tốc gởi thái y vào chăm sóc nhưng ông không qua khỏi.

Ở đây cũng có chút ngậm ngùi, một người có công mở nước mà không có một lăng miếu ngang tầm công trạng ngoài bia mộ đích thân Vua Lê Thánh Tông vào chôn cất ông ở huyện Quế Sơn Quảng Nam. Trong khi không biết bao nhiêu tượng đài đập rồi xây, xây rồi đập. Nhiều công trình tốn không biết bao nhiêu tiền bạc mà về mặt ý nghĩa thời chẳng có là bao.

HUỲNH DUY PHỐI 05 - 10 - 2021.

Trân trọng

NHHN