Khu sinh sống của các người lao động Việt Nam tại công trường xây dựng nhà máy lốp xe Linhlong (nguồn: N1)
LHQ GỬI THƯ TỐ GIÁC CHUNG CHO VIỆT NAM VỀ VỤ BUÔN NGƯỜI Ở SERBIA
Mạch Sống
* Muốn bài trừ nạn buôn lao động, phải truy tận gốc: các công ty xuất khẩu lao động ở Việt Nam
Mạch Sống, ngày 21 tháng 1, 2022
Hôm nay 8 chuyên gia LHQ về nhân quyền gửi thư tố giác chung cho chính quyền Việt Nam, Trung Quốc và Serbia về tình trạng của hơn 400 người lao động Việt Nam làm việc tại một công ty Trung Quốc ở thành phố Zrenjanin, Serbia.
“Chúng tôi quan tâm sâu sắc rằng các người lao động di dân này có thể đã bị buôn cho mục đích lao động cưỡng bức, và đã sống và lao động trong những điều kiện tồi tệ ở Serbia, nguy hại nghiêm trọng đến mạng sống và sức khoẻ của họ,” các chuyên gia này cảnh báo.
Đặc biệt vì ít khi xảy ra, các chuyên gia LHQ này đã gửi văn thư trực tiếp cho các công ty Việt Nam đã gửi người lao động sang Serbia, nhắc nhở họ nghĩa vụ tuân thủ các nguyên tắc hướng dẫn của LHQ về kinh doanh và nhân quyền.
“Điều tiết và theo dõi các tổ chức tuyển dụng lao động là cực kỳ quan trọng để phòng ngừa một cách hiệu quả tình trạng buôn người cho mục đích lao động cưỡng bức,” các chuyên gia LHQ nhấn mạnh.
Trung tuần tháng 11, hai tổ chức bảo vệ nhân quyền của Serbia là A11 Initiative và ASTRA đứng ra tố cáo hành vi bóc lột sức lao động và ngược đãi trên 400 lao động Việt Nam tại công trường xây dựng nhà máy làm lốp xe của công ty Shandong Linglong Tire của Trung Quốc. Công ty trực tiếp sử dụng họ là China Energy Engineering Group Tianjin Electric Power Construction, một công ty xây dựng Trung Quốc có đăng ký hoạt động ở Serbia.
Họ phải sống chui rúc trong các nhà ngủ tập thể chật chội, chỉ có 2 phòng vệ sinh cho hơn 400 con người. Họ thiếu nước sạch, không nước nóng, thiếu quần áo ấm và không có lò sưởi giữa thời tiết băng giá. Vì thiếu ăn, có người đã phải lùng bắt thú ở quanh nơi ở để ăn thêm. Họ bị bắt phải làm vượt quá số giờ trong hợp đồng và thường xuyên nhận lương trễ; họ bị trừ lương mỗi khi dụng cụ bị hư hỏng. Họ không được trang bị đồ bảo hộ cho những công việc nguy hiểm.
Sau khi báo chí Serbia và quốc tế làm lớn chuyện, công ty sử dụng lao động đã chuyển các công nhân Việt đến 4 ký túc xá gần công trường. Điều kiện sinh sống được cải thiện nhưng các công nhân hoàn toàn bị bưng bít, không thể liên lạc với các tổ chức nhân quyền và báo chí. Một vài công nhân đã trốn khỏi các nơi giam lỏng này để xin sự bảo vệ của các tổ chức nhân quyền.
“Ngay từ những ngày đầu, BPSOS đã hợp tác chặt chẽ với một trong số tổ chức nhân quyền này, giúp họ hiểu rõ thêm đường dây buôn lao động thông qua chương trình xuất khẩu lao động của nhà nước Việt Nam,” Ts. Nguyễn Đình Thắng, Tổng Giám Đốc kiêm Chủ Tịch BPSOS, trình bày. “Chúng tôi cũng bàn với họ về triển vọng có thể phải giúp một vài công nhân trong tầm ngắm của nhà nước Việt Nam xin quy chế tị nạn.”
Ngày 16 tháng 12, Nghị Viện Âu Châu ra nghị quyết chỉ trích chính quyền Serbia đã ngày càng chịu ảnh hưởng của Trung Quốc và do đó không bảo vệ quyền của công nhân làm tại các công ty Trung Quốc. Nghị Quyết này kêu gọi chính quyền Serbia, ứng viên gia nhập Liên Hiệp Âu Châu năm 2025, phải điều tra đến nơi đến chốn vụ buôn người liên quan hơn 400 công nhân Việt Nam.
“Nghị quyết này chỉ đặt vấn đề với chính phủ Serbia thì chưa đủ vì Serbia là nơi tiếp nhận; trong lĩnh vực buôn người xuyên quốc gia thì quốc gia gốc chính là nguồn gốc của thảm trạng buôn người,” Ts. Thắng giải thích. “Chính vì vậy mà chúng tôi đã tập trung vào việc cung cấp các thông tin về những công ty xuất khẩu lao động Việt Nam cho LHQ.”
Theo thông tin của BPSOS, 4 công ty xuất khẩu lao động Việt Nam đã gửi công nhân sang Serbia gồm có: Song Hỷ Gia Lai (Gia Lai), Công Ty Xuất Khẩu Lao Động Bảo Sơn (Hà Nội), Công Ty Trách Nhiệm Hữu Hạn
Toán pháp lý của BPSOS đã cung cấp cho LHQ cũng như tổ chức nhân quyền ở Serbia các phân tích về hợp đồng tuyển dụng mà công nhân phải ký kết với công ty xuất khẩu lao động, và chỉ ra những điểm vi phạm ngay cả luật pháp Việt Nam. Xem: https://www.vncrp.org/post/
“Chúng tôi hoan nghênh việc các chuyên gia LHQ rọi đèn pha lên các công ty xuất khẩu lao động Việt Nam; chúng là khởi điểm của đường dây buôn người,” Ts. Thắng nói. “Muốn có thực tâm bài trừ nạn buôn người thì chính quyền Việt Nam nhất thiết phải điều tra hoạt động của các tổ chức này.”
Công ty Bảo Sơn cũng gửi hàng loạt nữ lao động Việt Nam sang Ảp Rập Xê Út, trong đó một số là nạn nhân buôn người.
Theo phóng sự điều tra của báo The Guardian (Anh Quốc), Serbia và Romania là 2 quốc gia trung chuyển để đưa lậu người từ Việt Nam vào Âu Châu. Cũng theo báo này, khoảng 30 trong số hơn 400 công nhân trong vụ Shandong Linhlong Tire đã lên đường sang Anh, Pháp và Đức. Nhiều công nhân nữa đang chuẩn bị ra đi tương tự. Điều này cho thấy xuất khẩu người lao động sang Serbia và Romania chỉ là một xếp đặt cố tình để họ xâm nhập Âu Châu.
Các chuyên gia nhân quyền LHQ ký chung thư tố giác về vụ buôn người Việt ở Serbia gồm có:
· Bà Siobhan Mullally, Báo Cáo Viên Đặc Biệt về nạn buôn người, đặc biệt phụ nữ và trẻ em
· Ông Felipe Gonzales Morales, Báo Cáo Viên Đặc Biệt về nhân quyền của di dân
· Ông Tomoya Obokata, Báo Cáo Viên Đặc Biệt về các hình thức nô lệ, bao gồm các nguyên nhân và hậu quả
· 5 thành viên của Tổ Công Tác về vấn đề nhân quyền và các công ty xuyên quốc gia và những doanh nghiệp khác: Bà Elżbieta Karska (Chủ Tịch), Ông Githu Muigai (Phó Chủ Tịch), Ông Surya Deva, Bà Fernanda Hopenhaym, và Bà Anita Ramasastry.
Việt Nam, Trung Quốc và Serbia có 2 tháng để trả lời thư tố giác chung về vụ Serbia.
Ngày 25 tháng 10, 5 chuyên gia nhân quyền của LHQ cũng đã gửi thư tố giác cho Việt Nam về tình trạng buôn lao động ở Ả Rập Xê Út. Việt Nam đã không trả lời.
Thông tin liên quan:
Thông cáo báo chí của LHQ: https://www.ohchr.org/EN/
LHQ công bố thư tố giác tình trạng lao động Việt bị buôn bán sang Ả Rập Xê Út
Mạch Sống
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét