Tết Cổ Truyền

 

TẾT CỔ TRUYỀN 

Lê Mỹ Hoa 

Thành phố thức giấc sau những ngày đông dài ể oải, trầm lắng. Những tia nắng mới, tươi sáng phủ lên làn cây cỏ màu xanh mơn mởn như báo hiệu mùa xuân đang đến.

Bốn mùa xuân, hạ, thu, đông như con tạo xoay vần, từ thuở hồng hoang khai thiên lập địa, con người cứ thế mà vui với dòng đời lặng lẽ.

Có làm ăn miệt mài, hay lầm lũi, mùa Xuân như một điểm nhấn để chúng ta dừng lại, hay bắt đầu như chuyến tàu có một sân ga.

Hành trình trong một năm, nắng mưa gió bão thất thường, lạ thay cứ đến tiết trời vào xuân, cây cỏ đâm chồi, nẩy lộc, vạn vật trở mình cỏ hoa thay lá, có những loài hoa một năm mới nở một lần như hoa Đào, hoa Mai thiên hạ biết mùa xuân đến.

Con người và nhiên thiên như một bản tình ca hòa hợp tự bao giờ, ăn Tết, đón Tết cổ truyền, một mặc định của vòng luân chuyển.

Ngày Tết ai cũng muốn trở về quê hương dù ở bất cứ nơi đâu xa vắng, thăm lại mái nhà xưa, thắp nén nhang thơm cho Ông cho Bà tưởng nhớ những người đã khuất.

Cả năm cho dẫu có làm sấp mặt với công việc vẫn mong muốn quay về đoàn tụ bên bếp lửa hồng trong những ngày cuối năm.

Nồi bánh tét rực lửa khói tỏa nghi ngút cười reo như chào đón các thành viên từ nơi xa trở về. Thịt ngâm mắm, mứt bánh, trái cây, dưa hành, củ kiệu, bông hoa khoe sắc đầy nhà, sẵn sàng cho tiệc tất niên.

Một buổi tiệc chiều cuối năm gồm những món ăn mang đậm hồn quê, hồn dân tộc, sau khi dâng lên Ông Bà, khói hương nghi ngút, mùi trầm hương tỏa ngát bên bàn thờ linh thiêng rực rỡ, cả nhà vui vầy, không khí đầm ấm sau một năm dài đăng đẳng, mỗi người trên mỗi nẻo đường thiên lý quay về, mùi Tết là đây.

Ai đã từng sống bên cha bên mẹ cùng các anh chị em, trong căn nhà thời thơ ấu, với nhiều kỷ niệm nơi mình lớn lên từng ngày. Và ai cũng mong ngày Tết để trở về một nơi chốn, chứa chan tình cảm thiêng liêng sâu đậm trong tâm hồn người Việt mà ngôn ngữ luôn hạn chế không chuyển tải hết lời.

Món ăn dân giả như mứt gừng, mứt bí, hạt sen, hạt dưa, bánh tét bánh chưng, dưa món, với sự phát triển chóng mặt như hiện nay, chúng ta có thể mua bất cứ ngày nào trong năm vẫn có, nhưng diệu kỳ thay những món ấy được dùng vào đúng dịp Tết, nó lại mang một hương vị rất riêng, cảm nhận món ăn đậm đà xuất sắc, như được thổi hồn quê vào từng lát gừng cay bên tách trà xanh thơm ngát, trong ngày Tết truyền thống đến thăm nhau. Mà mình khó có thể tìm thấy cảm giác ấy vào những ngày trong năm.

Nhà tôi cạnh trước ngôi chùa, đêm 30 đất trời giao thoa giữa năm cũ và năm mới không  khí lành lạnh khói sương, trên bầu trời rực rỡ pháo hoa muôn màu, cộng hưởng những tiếng nổ lách tách như phá tan màn đêm tăm tối, cả ngôi chùa lấp lánh trong không gian tĩnh mịch huyền bí, tiếng chuông chùa lanh lãnh vang lên, tạo nên một quầng thể sáng tối hoà trộn, tĩnh mịch và ngân xa.

Tôi thường có mặt ở tầng cao để cảm nhận hết bầu trời thành phố tối như đêm 30 rất thiêng liêng, bí ẩn và lâm râm khấn nguyện một năm mới vạn điều lành, đã bốn mươi năm rồi vẫn làm thế giữa bầu trời lẻ loi một vài vì sao đêm lấp lánh....

Giao thừa với tôi rất ấn tượng đã ăn sâu vào tâm linh, sau đó trở xuống nhà, đồng hồ đã bước sang năm mới thắp nén nhang rót tách tà nóng bên dĩa mứt bánh cho Ông Bà để cùng đón ngày đầu của năm.

Có lẽ tôi sẽ không tìm thấy tất cả cảm xúc, nếu Tết Tây và Tết Ta gộp lại ăn Tết một lần như ý nghĩ của vị GS kia. Khí hậu và thời tiết VN còn mưa gió hoặc là mới đi qua bão lụt. Chưa có sự hồi sinh đồng bộ để đón những ngày trọng đại.

Những năm gần đây ý kiến của GS, TS người có học vị cao trong xã hội, muốn gom Tết Tây và Tết ta làm một nhưng không được sự đồng tình của mọi người.

Mỗi dân tộc, mỗi quốc gia đều có nét văn hoá, truyền thống riêng, giá trị riêng biệt, ngày Tết là linh hồn của dân tộc không thể gom hai là một.

“ Còn ăn Tết ta còn nghèo“ câu nói ấy chưa thuyết phục được lòng người, đã mười bốn năm qua, sự hội nhập còn khập khiễng nên cứ mãi là ý kiến.

Những nước phát triển giàu có, họ có thể ăn tết mỗi ngày với thức ăn cao cấp xa hoa, và rất nhiều lễ, chẳng hạn Lễ cha, Lễ Mẹ, Lễ người chết, Lễ quốc khánh, Lễ tạ ơn v.v... Rất rầm rộ, hoành tráng như Giáng Sinh, Tết Tây họ có thể mua sắm quà tặng cho nhau ăn uống cả tháng trời, không vì lý đó mà nghèo.

Ngược lại người Việt Nam, chỉ vui chơi ăn uống trong ba ngày Tết, nhà nhà được ấm no đầy đủ, trẻ em nghèo có quần áo mới, nhờ tháng Chạp cha mẹ kinh doanh mua bán kiếm những đồng tiền lãi cao dễ dàng vì dòng người mua sắm đủ mọi thứ. Hoặc nuôi đàn gà, đàn vịt, bầy heo xổ chuồng, sau bao tháng chắt chiu, tính toán để ngày ra chợ có một khoản tiền khá lớn trang trải cho ngày Tết.

Tháng Chạp là tháng thuận lợi cho những người kinh doanh, trồng hoa, cây cảnh bán Tết có thêm thu nhập mà cả năm không hề có. Thụ hưởng chỉ ba ngày Tết nhưng lợi nhuận từ việc buôn bán kéo dài cả tháng cuối năm.

Chơi hoa, ngắm hoa vốn dĩ không phải là thú vui tao nhã của người thu nhập thấp, nhưng hay đến lạ ngày Tết cổ truyền VN, từ nông thôn đến thành thị nhà nhà đều có hoa. Người thành phố đặt chậu mai, hay hoa anh đào thật lớn giữa phòng khách.

Làng quê lại khác họ vẫn trung thành với loài hoa vạn thọ hay cúc vàng để khắp thôn trang trước mặt mỗi nhà, một tín hiệu vui mừng chào đón năm mới vạn sự bình yên, phước lộc và may mắn.

Giá trị của một dân tộc nằm ở chỗ truyền thống lâu đời được tôn vinh, nâng niu và trân quý, đừng để mai một Ngày Tết Cổ Truyền đã ăn sâu vào tâm hồn người Việt qua bao đời nay.

Lê Mỹ Hoa