Thông Tin Cập Nhật Liên Quan Tình Trạng Người Tị Nạn Ở Thái Lan

 

Sổ tím và sổ xanh dương do Sở Di Trú Thái Lan cấp

THÔNG TIN CẬP NHẬT LIÊN QUAN TÌNH TRẠNG NGƯỜI TỊ NẠN Ở THÁI LAN 

Mạch Sống 

Ngày 15 tháng 2, 2024

Thông tin cập nhật liên quan tình trạng người tị nạn ở Thái Lan Cập nhật về Welcome Corps Cập nhật về chương trình “thanh lọc” của chính phủ Thái Lan Thông báo của BPSOS Ngày 15 tháng 2, 2024 https://machsongmedia.org Tin sai về Welcome Corps Gần đây, một số thông tin không chính xác được loan tải đã gây ngộ nhận cho nhiều người Việt lánh nạn ở Thái Lan. Dưới đây là phần giải thích của chúng tôi. Welcome Corps không đòi hỏi quy chế tị nạn của CUTN/LHQ Về nguyên tắc, chương trình tái định cư tị nạn của Hoa Kỳ (US Refugee Admissions Program, USRAP) không đòi hỏi quy chế tị nạn của CUTN/LHQ, nghĩa là người không hoặc chưa được CUTN/LHQ công nhận tư cách tị nạn vẫn có thể được Hoa Kỳ cứu xét cho tái định cư với điều kiện phải hội đủ tiêu chuẩn tị nạn của Hoa Kỳ. Vì Welcome Corps là một phần của chương trình USRAP, nguyên tắc này cũng áp dụng. Trên thực tế, Hoa Kỳ ít khi áp dụng nguyên tắc này. Trong 14 năm qua, chúng tôi chỉ biết 3 trường hợp người Việt được áp dụng nguyên tắc này; một ít người lánh nạn từ Miến Điện sau vụ đảo chính cách đây 2 năm cũng được áp dụng nguyên tắc này. Yếu tố tích cực của Welcome Corps Như đã giải thích trong bài “Welcome Corps Giai Đoạn 2: Trả lời một số thắc mắc” ngày 14 tháng 1, 2024, ưu điểm của Welcome Corps là nhóm 5 người, khi hoàn tất thủ tục bảo lãnh, có quyền giới thiệu hồ sơ tị nạn để được vào dòng chờ của chương trình USRAP. Trước đây phải thông qua CUTN/LHQ hoặc toà đại sứ Hoa Kỳ. Khi đã ở trong dòng chờ, thì phải chờ theo thứ tự để đến lượt được Sở Di Trú Hoa Kỳ mở hồ sơ phỏng vấn. Lúc ấy, nguyên tắc kể trên có được áp dụng hay không, nghĩa là có được phỏng vấn hay không, tuỳ thuộc các yếu tố về chính sách nội bộ của Hoa Kỳ và những thoả thuận giữa Hoa Kỳ với CUTN/LHQ và chính phủ Thái Lan. Điều kiện hợp lệ cho Welcome Corps Chỉ những ai đã có quy chế tị nạn của CUTN/LHQ hoặc đã ghi danh với CUTN/LHQ trước ngày 30 tháng 9, 2023 thì mới hội đủ điều kiện để tham gia chương trình Welcome Corps. Việc ghi danh này phải được chứng minh bằng văn bản có hiệu lực và hiện hành, nghĩa là đang trong tiến trình phỏng vấn cứu xét quy chế tị nạn. Các hồ sơ đã bị đóng do đó không hợp lệ để tham gia Welcome Corps. Gần đây có tin được loan truyền rằng hễ ghi danh với CUTN/LHQ trước ngày 30 tháng 9, 2023 là hợp lệ dù đã bị CUTN/LHQ đóng hồ sơ. Từ đó, nguồn tin suy diễn rằng cựu thuyền nhân đã kẹt ở Thái Lan nhiều chục năm vẫn có thể được bảo lãnh tái định cư theo Welcome Corps vì đã từng ghi danh với CUTN/LHQ cách đây nhiều chục năm, nghĩa là trước 30 tháng 9, 2023. Tin này sai. Những ai bị đóng hồ sơ từ lâu sẽ không hợp lệ. Welcome Corps có thể đặc miễn tuỳ trường hợp và một cách rất hạn chế. Chẳng hạn, hồ sơ bị đóng nhưng chứng minh được rằng đang trong tiến trình mở lại hồ sơ với CUTN/LHQ. Muốn xin đặc miễn, phải liên lạc với Welcome Corps theo chỉ dẫn dưới đây. Chỉ khi nào yêu cầu đặc miễn được chấp thuận thì nhóm bảo trợ mới bắt đầu tiến hành thủ tục nộp đơn.

Hình 1 – Danh sách các đối tác chính thức của CUTN/LHQ ở Thái Lan Nguồn: https://welcomecorps.org/exemption-request/ Welcome Corps đã có hướng dẫn về điều này sau khi chúng tôi báo cho họ biết là tin sai đang lây lan trong tập thể người Việt lánh nạn ở Thái Lan. Tại sao mốc điểm 30 tháng 9, 2023 Mốc điểm này được Welcome Corps đề ra nhằm ngăn ngừa dòng người ùn ùn kéo sang các quốc gia tạm dung như Thái Lan vì tin đồn rằng bảo trợ theo Welcome Corps rất dễ, một nhóm 5 người có thể bảo trợ cho nhiều gia đình, và đi định cư rất nhanh. Tại các buổi họp với Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ, BPSOS cùng với một số tổ chức đã báo động về tác hại của tin đồn thất thiệt này. Riêng ở Thái Lan, trong 5 tháng đầu năm 2023, trên 400 người Jarai đã chạy sang Thái Lan, mỗi người đóng từ 800 đế 1000 Mỹ kim, vì đinh ninh sẽ chỉ vài tháng là định cư Hoa Kỳ. Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ đề ra mốc điểm 30 tháng 9, 2023 để đóng lại kẽ hở và ngăn ngừa dòng người tiếp tục ùn ùn chạy đến các quốc gia tạm dung. Có người không hiểu lại diễn giải rằng mốc điểm này là mở cửa cho mọi người đền trước 30 tháng 9, 2023 được cứu xét tái định cư Hoa Kỳ. Việc diễn giải sai này đã tạo cơ hội cho một số đường dây làm tiền, hứa hẹn lập thủ tục tái định cư nhanh chóng kể cả cho những người không quy chế tị nạn với số tiền lên đến nhiều nghìn Mỹ kim.

Hình 2 – Sổ tím và sổ xanh dương do Sở Di Trú Thái Lan cấp Chương trình “thanh lọc” của chính phủ Thái Lan Theo chính sách, chính phủ Thái Lan thực hiện Cơ Chế Thanh Lọc Quốc Gia (National Screening Mechanism, NSM) bắt đầu 22 tháng 9, 2023. Theo đó Sở Di Trú Thái Lan thay thế CUTN/LHQ để kiểm định người lánh nạn có thuộc thành phần cần bảo vệ hay không. Sở Di Trú bắt đầu với những người từng bị bắt vào Trại Giam Sở Di Trú (Immigration Detention Center, IDC) và đã đóng tiền để được tại ngoại vì họ đã có sẵn danh sách và thông tin của những người này. Những ai đang trong tiến trình cứu xét thì được cấp “sổ tím”. Ai được công nhận là thành phần cần được bảo vệ được cấp “sổ xanh (dương)”. Gần đây có tin giả tung ra rằng sổ xanh có giá trị tương đương thẻ xanh ở Hoa Kỳ và có thể nộp tiền “mua”. Tin này thất thiệt và có thể gây nguy hiểm cho người cả tin, tiền mất tật mang. Những người bị xét là không cần được bảo vệ có thể sẽ bị lên danh sách để trục xuất. Những ai đang trong tiến trình phân loại của Sở Di Trú Thái Lan nên tìm sự tư vấn hoặc hỗ trợ pháp lý của luật sư. Trong số 5 đối tác chính thức của CUTN/LHQ có 2 chương trình trợ giúp pháp lý miễn phí là Asylum Access Thailand (AAT) và Center for Asylum Protection (CAP). CAP do BPSOS tài trợ với sự đóng góp của đồng hương ở hải ngoại. Hình 3 – Các đối tác chính thức của CUTN/LHQ ở Thái Lan Nguồn: https://help.unhcr.org/thailand/our-partners/ Thông báo đổi số điện thoại Văn phòng CAP đã thay đổi số điện thoại. Số mới: 026628510. Hai số cũ (021160405 và 021160406) tiếp tục hoạt động cho đến ngày 04/03/2024. Sau đó mọi người chỉ có thể liên lạc qua số điện thoại 026628510. Xin theo dõi các cập nhật thường xuyên tại trang Facebook: https://www.facebook.com/BPSOSTiNanThaiLan Bài liên quan: Welcome Corps Giai Đoạn 2: Trả lời một số thắc mắc https://machsongmedia.org/vietnam/bao-ve-nguoi-ti-nan/2089-welcome-corps-giai-doan-2-tra-loi-mot-so-thac-mac.html Mạch Sống