Như thế liệu Chính phủ
Biden có thực hiện được ý muốn hay lại lâm vào “bế tắc” như các chính phủ tiền
nhiệm trước đây?
Chính phủ Obama
Chiến lược xoay trục
Thái Bình Dương mở đầu những thay đổi về chính sách đối ngoại, chuyển trọng tâm
về khu vực Á Châu, bao vây kinh tế và kềm hãm tình trạng trỗi dậy của Bắc Kinh.
Về quân sự Chính phủ
Obama vẫn lún sâu vào chiến tranh Trung Đông, mà ngân sách quốc phòng thì không
được Quốc Hội đồng ý tăng thêm.
Nên giữa tháng 4/2012
Trung cộng xâm chiếm Bãi cạn Scarborough thuộc Phi Luật Tân, họ còn liên tục
xây dựng các đảo với phi trường quân sự trong khu vực Hoàng Sa và Trường Sa mà
hề gặp phản ứng quân sự nào từ phía Mỹ.
Về thương mại, Chính
phủ Obama tập trung mọi nỗ lực hoàn tất Hiệp Định Đối Tác Xuyên Thái Bình Dương
(TPP), nhưng rồi Thượng Viện từ chối mang ra thảo luận, Ứng cử viên Sander
Bernie công kích đi ngược lại quyền lợi công nhân, Ứng cử viên Hillary Clinton
hứa không tiếp tục tham gia, còn Ứng cử viên Donald Trump tuyên bố bỏ ngay
trong ngày đầu nhậm chức tổng thống.
Trung cộng thì đưa ra
Chiến Lược Công Nghệ "Made in China 2025", Chiến lược Vòng Đai Con
Đường và vận động thành lập Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP).
Họ sử dụng sức mạnh
kinh tế để mua chuộc các quốc gia chậm phát triển, thay đổi lề luật quốc tế,
biến các tổ chức như Liên Hiệp Quốc hay tổ chức Y Tế Thế Giới (WHO) thành các
tổ chức do Bắc Kinh chỉ đạo.
Ngày 3/9/2016, thế
giới được chứng kiến cảnh Tổng thống Obama dùng cửa hậu của Air Force One đặt
chân xuống thành phố Hàng Châu tham dự Hội Nghị thượng đỉnh G20.
Bà Susan Rice Cố vấn
An ninh Quốc gia khi nhấc dây chắn đi bộ đến đoàn xe chở ông Obama thì bị một
viên chức ngoại giao Trung cộng chỉ tay về phía bà lớn tiếng ngăn cản.
Như vậy phương thức
ngoại giao ‘chiến binh sói’ không phải mới được Trung cộng sử dụng gần đây với
Úc, Anh, Pháp, và một số quốc gia tự do.
Mà đã bắt đầu từ thời
Tổng thống Obama, cho thấy sự thất bại toàn diện của Chiến lược xoay trục, và
phương cách ngoại giao mềm yếu mà Mỹ sử dụng trong giai đoạn này.
Với Chính Phủ Trump
Giới chức Bắc Kinh
không thể đoán được phản ứng của Tổng thống Trump khi bị “ngoại bang” đối xử
thiếu lễ độ, nên suốt 4 năm từ 2017 đến 2020 họ đã không dám dở trò ngoại giao
‘chiến binh sói’ với Chính quyền của ông.
Rút kinh nghiệm từ các
Chính Phủ tiền nhiệm một mặt Tổng thống Trump buộc các quốc gia đồng minh phải
chia sẻ gánh nặng quân sự với Mỹ và thương lượng lại các Hiệp Định thương mãi
mà ông cho là không công bằng với người Mỹ.
Tổng thống Trump đã
không gây thêm bất cứ cuộc chiến nào, mà ngược lại ông còn làm trung gian tạo
quan hệ ngoại giao giữa Do Thái và các quốc gia Hồi giáo, xây dựng một nền hòa
bình ở Trung Đông.
Nhờ thế Chính phủ
Trump đã có khả năng để chuyển nguồn lực quân sự về Châu Á thực hiện Khung
Chiến Lược Ấn Độ Thái Bình Dương, xây dựng thành công Bộ Tứ An Ninh, gồm Nhật,
Ấn, Úc và Mỹ.
Hàng không mẫu hạm và
chiến hạm Mỹ thường xuyên tuần tra trên Biển Đông và Biển Hoa Đông, chiến hạm
của các quốc gia Nhật, Úc, Anh, Pháp và Đức cũng bắt đầu tuần tra hai vùng biển
nói trên.
Hoa Kỳ còn hướng đến
việc xây dựng những kế hoạch khác như riêng năm 2020 đã dành 153 triệu Mỹ Kim
cho các dự án hợp tác cho các quốc gia trong khu vực sông Cửu Long, Miến Điện,
Lào, Thái, Cam Bốt và Việt Nam.
Chiến lược của Chính
Phủ Trump là tập trung đối đầu với Bắc Kinh, nên rất hòa hoãn với với các nước
cựu thù là Nga, Bắc Hàn và ngay cả Iran.
Mục tiêu chính của
chính sách đối đầu Mỹ-Trung vẫn là bảo vệ quyền lợi công nhân Mỹ bằng cách đánh
thuế hàng hóa nhập cảng từ Trung cộng, ngăn chận gián điệp mạng hay việc đánh cắp
công nghệ Mỹ…
Phía Bắc Kinh Chiến
lược “Vành đai Con đường” bị cầm chân, Chiến lược "Made in China
2025" không còn nghe đến, Tập Cận Bình chuyển sang Vạn lý trường chinh,
trường kỳ kháng chiến chống Mỹ.
Vì đụng đến quyền lợi
và niềm tin của nhiều chính trị gia, giới tư bản, giới truyền thông, giới khoa
bảng nên những chính sách thời Tổng thống Trump đã gặp không ít chỉ trích và
chống đối nhưng hầu như đã được Tân Chính phủ Biden “tiếp thu” một cách trọn
vẹn.
'Nước Mỹ trở lại'
Trước Quốc Hội Ngoại
trưởng Antony Blinken nói rõ ông ủng hộ Tổng thống Trump là cần cứng rắn với
Bắc Kinh, nhưng đồng thời Mỹ phải tăng cường xây dựng quan hệ với các nước đồng
minh.
Tứ Giác An Ninh trước
đây được chủ tọa bởi các giới chức trong Chính phủ nay được tăng cường với sự
chủ tọa của Tổng thống Biden và 3 Thủ tướng, Nhật, Ấn và Úc.
Khung Chiến lược Ấn Độ
- Thái Bình Dương cũng được mở rộng xây dựng một thế liên minh từ Á sang Âu,
bao vây không chỉ Trung cộng, mà cả Bắc Hàn, Nga và Iran, nên kết quả là liên
minh gồm Trung cộng và ba quốc gia nói trên đã được thành hình.
Nhưng tại Tổ chức Hiệp
ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Brussels, Bỉ ngày 24/3/2021, Ngoại trưởng Mỹ
Antony Blinken cho biết Mỹ không buộc các nước bạn đồng minh phải rơi vào tình
thế lựa chọn đứng về phía Mỹ hay đứng về phía Trung cộng.
Ngày 1/2/2021, Bắc
Kinh đứng đằng sau cuộc đảo chính của quân đội Miến Điện mở lại Hành Lang Kinh
Tế Trung–Miến tạo con đường vận chuyển nguyên liệu và hàng hóa giữa Vịnh
Bengal và tỉnh Vân Nam.
Sau hai tháng phía
quân đội đã bắn chết trên 520 người, trong số có cả trẻ em, nhưng Liên Hiệp
Quốc đã bị Trung cộng, Nga, Ấn Độ và Việt Nam ngăn chận nên vẫn chưa đưa ra
quyết định cụ thể nào.
Tình trạng yếu kém của
Liên Hiệp Quốc, một tổ chức quốc tế mà ngân sách phần lớn phụ thuộc vào đóng
góp của Mỹ, cho thấy việc cải tổ tổ chức này như Chính phủ Trump từng đòi hỏi
là vô cùng cần thiết.
Ngày 7/3/2021, chừng
220 ‘tàu dân quân’ Trung cộng tiến vào bên trong khu vực Đá Ba Đầu, trong vùng
12 hải lý của đảo Sinh Tồn Đông thuộc chủ quyền Việt Nam và trong vùng đặc
quyền kinh tế của Phi Luật Tân.
Sự kiện này làm chúng
ta nhớ lại vào tháng 4/2012 Trung cộng cho các ‘tàu dân quân’ chiếm Bãi cạn
Scarborough, nếu họ tiếp tục chiếm Bãi Đá Ba Đầu Chính phủ Biden sẽ ứng xử cách
nào?
Vào ngày 18/3/2021,
trước ống kính truyền hình Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Văn phòng Đối ngoại
Dương Khiết Trì sử dụng ngoại giao ‘chiến binh sói’ ngay tại Alaska, ngay trên
nước Mỹ, Dương Khiết Trì tay chỉ về phía phái đoàn ngoại giao Mỹ gằn giọng đáp
trả Ngoại trưởng Antony Blinken.
Chỉ mới vài căng thẳng
mà đảng Dân Chủ đã lo xảy ra chiến tranh, Dân biểu Gregory Meeks, Chủ tịch Ủy
Ban Đối Ngoại Hạ Viện cho biết Quốc Hội đang xem xét hủy bỏ Đạo Luật cho phép
Tổng thống quyền tuyên chiến được ban hành năm 2001, trao trả quyền tuyên chiến
cho Quốc Hội Hoa Kỳ.
Các chính trị gia đảng
Dân Chủ cũng lên tiếng kêu gọi Tổng thống Biden chia sẻ quyền kiểm soát và sử
dụng vũ khí nguyên tử với Quốc hội Mỹ, thay vì chỉ Tổng thống (hoặc Phó tổng
thống) giữ quyền nhấn nút bom nguyên tử như hiện nay.
Đối nội là chính
Đối với cử tri Mỹ các
chính sách đối nội mới quyết định kết quả các cuộc bầu cử tổng thống và bầu cử
quốc hội, tăng trưởng kinh tế, giải quyết nạn thất nghiệp, nạn lạm phát, mở cửa
biên giới, cắt giảm khí thải và nhiều chính sách khác đang được dư luận Mỹ quan
tâm.
Ngày 25/3/2021, trong
cuộc họp báo tại Tòa Bạch Ốc Tổng thống Joe Biden cho biết:
"Trung cộng muốn
đạt mục tiêu trở thành nền kinh tế lớn nhất, quốc gia giàu có và quyền lực nhất
thế giới, với sự giám sát của tôi điều đó sẽ không xảy ra, Mỹ sẽ tiếp tục tăng
trưởng kinh tế."
Cách suy nghĩ của ông
Biden thuần về tăng trưởng kinh tế, nếu so GDP Mỹ vào năm 2020 là 20,930 tỷ Mỹ
Kim còn của Trung cộng là 15,420 tỷ Mỹ Kim, với mức độ tăng trưởng như hiện nay
còn chừng chục năm nữa Trung cộng có thể vượt qua Mỹ.
Chính phủ Biden thúc
đẩy tăng trưởng kinh tế bằng cách tăng chi tiêu với gói kích cầu lên đến 1,900
tỷ Mỹ Kim đã được Quốc Hội thông qua và một số gói khác hiện đang được thảo
luận có thể lên đến 4,000 tỷ Mỹ Kim.
Muốn tăng cầu thì cần
có nguồn cung, chưa nói đến khoản tiền từ đâu và sẽ ảnh hưởng kinh tế như thế
nào, về nguồn cung cấp hàng hóa thì một phần sẽ được nhập cảng từ Trung cộng,
nên thật khó cho Mỹ thoát khỏi ảnh hưởng kinh tế của Bắc Kinh.
Cái vòng lẩn quẩn này
đã được 3 Thượng nghị sĩ đảng Cộng hòa Tom Cotton, Jim Inhofe và Rick Scott tìm
cách giải quyết bằng Dự luật quan hệ thương mại Trung cộng (China Trade
Relations Act), tước địa vị Tối Huệ Quốc mà Mỹ đã ban cho Trung cộng dưới thời
Tổng thống Bill Clinton.
Theo Dự Luật này
thương mại Mỹ-Trung sẽ được Quốc Hội cứu xét hằng năm dựa trên những tiêu chuẩn
phía Mỹ đưa ra Bắc Kinh phải theo đó mà áp dụng.
Nếu được thông qua Dự
luật sẽ ảnh hưởng đến quyền lợi của những nhà tư bản, những người sẽ đóng góp
tài chính tranh cử cho các chính trị gia chủ trương tự do thương mại, nên Dự
luật chắc chắn sẽ bị họ phủ quyết.
Tiếp tục đối đầu…
Sau hơn 70 ngày nhậm
chức Tổng thống Joe Biden đưa ra nhiều hứa hẹn với nhiều mục tiêu muốn đạt được,
nhưng tình hình cho thấy ông Biden cũng đang gặp nhiều khó khăn.
Nếu ông Biden không
làm được những gì ông đã hứa thì cử tri Mỹ sẽ quyết định một chính phủ mới tiếp
tục đối đầu với Trung cộng không chỉ về kinh tế mà về mọi phương diện để Mỹ có
thể tiếp tục duy trì vị thế lãnh đạo thế giới.
Nguyễn Quang Duy
Melbourne, Úc Đại Lợi
2/4/2021
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét