Bầu Cử Mỹ 2022, Cuộc Đua Tiền Tăng Tốc Giữa Hai Đảng

 

Ảnh: Markus Spiske/Unsplash

BẦU CỬ MỸ 2022, CUỘC ĐUA TIỀN TĂNG TỐC GIỮA HAI ĐẢNG

Lê Tây Sơn

Đảng Cộng hòa tạm dẫn đầu “cuộc đua tiền” cho cuộc tranh cử năm 2022 khi cả hai đảng đều đạt mức kỷ lục số tiền huy động được. Các tổ chức lớn của đảng Cộng hòa với quyết tâm tái chiếm Hạ viện và Thượng viện đã kết thúc năm tài chính 2021 với số tiền gom được nhiều hơn đáng kể so với đối thủ Dân chủ. Một sự đảo ngược so với quá khứ gần đây đã cho thấy động lực đang thay đổi trước cuộc bầu cử giữa kỳ, khi đảng Dân chủ không còn giữ ưu thế.

Tổng số tiền quyên góp được công bố hôm Thứ Hai 31 Tháng Một trong hồ sơ gửi lên Ủy ban Bầu cử Liên bang cho thấy cả hai đảng đều đạt được số tiền kỷ lục trong năm cuối của nhiệm kỳ Hạ viện 2020-2022. Nhưng nguồn quỹ thu được của Cộng hòa (GOP) so với hai mùa bầu cử trước, 2020 và 2018, vượt xa mức tăng của đảng Dân chủ. Lý do là các nhà tài trợ GOP, đặc biệt là người đưa ra tấm séc bảy và tám con số, muốn đầu tư vào nỗ lực giành lại quyền kiểm soát Hạ viện và Thượng viện.

Ngày 31 Tháng Mười Hai, các ủy ban vận động của Cộng hòa cho các ghế Quốc hội, cùng với các siêu ủy ban PAC liên kết với ban lãnh đạo Hạ viện và Thượng viện của Cộng hòa, báo cáo đã gom được tổng cộng gần $220 triệu tiền mặt. Trong khi đó, phía Dân chủ báo cáo nhận được $176 triệu, dù ít hơn Cộng hoà nhưng cũng cao hơn $161 triệu gom được tại thời điểm này trong năm 2020.

Một số lãnh đạo đảng Dân chủ bày tỏ mối lo về môi trường bầu cử và theo họ, việc đảng quá tập trung vào mục tiêu tấn công cựu Tổng thống Donald Trump đã làm giảm sự nhiệt tình của các nhà tài trợ. David Brock, người sáng lập American Bridge 21, một tổ chức siêu PAC ủng hộ các ứng cử viên Dân chủ cho biết: “Đảng Dân chủ có vẻ huy động tiền cho một trận thua rất có thể xảy ra. Khác với năm 2018 và 2020, một lượng tiền lớn được xem là ‘quĩ tác chiến chống Trump’ sẽ bị mất nếu ông ấy không được đề cử”.

Tuy nhiên, một số thành viên Dân chủ lại khẳng định sự chênh lệch không quan trọng bằng số tiền thu được nhiều hơn trước và tin rằng đảng của Tổng thống Biden sẽ sớm có thêm nhiều tiền trong thời gian tới. “Việc quyên góp được số tiền kỷ lục của ủy ban đảng Dân chủ Hạ viện cho thấy chúng tôi đã sẵn sàng cuộc đua trên mọi chiến tuyến và chắc chắn sẽ chiến thắng khi cử tri hiểu được chương trình nghị sự cực đoan của đảng Cộng hòa nguy hiểm thế nào!” – Chris Taylor, Phát ngôn viên của Ủy ban vận động Quốc hội Dân chủ (Democratic Congressional Campaign Committee) nhận định.

Một điểm sáng nữa đối với đảng Dân chủ là ở cấp độ quốc gia, Ủy ban Quốc gia Đảng Dân chủ đã kết thúc năm 2021 với $65 triệu so với chỉ $10 triệu kỳ vọng. Trong khi Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa chỉ gom được $56 triệu trong cùng thời điểm. Các đảng viên Dân chủ cũng cảm thấy an ủi khi một số ứng cử viên năm 2022 gây quĩ thành công (không thể hiện trong báo cáo). Ví dụ, thượng nghị sĩ (TNS) Raphael G. Warnock của tiểu bang Georgia thu được $9.8 triệu trong ba tháng cuối năm 2021, so với $5.4 triệu của cựu ngôi sao bóng đá Herschel Walker, người được Trump ủng hộ.

TNS Mark Kelly của bang Arizona cũng huy động được $9 triệu trong cùng thời kỳ, so với $1.4 triệu của Giám đốc điều hành tài chính Blake Masters và $800,000 của Bộ trưởng Tư pháp Arizona Mark Brnovich, những người đang tranh đề cử của Cộng hòa. Jazmin Vargas, Phát ngôn viên Ủy ban vận động Thượng viện Dân chủ (Democratic Senatorial Campaign Committee-DSCC) cho biết: “Do đảng Cộng hòa đưa ra các ứng cử viên kém cỏi trong bầu sơ bộ nên các ứng viên Dân chủ đã nhìn thấy được sức mạnh ủng hộ từ khoản tiền lớn huy động được”. DSCC kết thúc năm 2021 với $23.7 triệu so với $32,8 triệu của đối thủ, tức Ủy ban Thượng viện Cộng hòa Quốc gia (National Republican Senatorial Committee-NRSC).

Hiện Dân chủ chỉ có lợi thế một phiếu của Phó Tổng thống Harris tại Thượng viện; còn tại Hạ viện, đảng Dân chủ có 222 ghế, tức chỉ hơn Cộng hòa có bốn ghế. Kể từ mùa Thu, đa số người Mỹ đã không hài lòng với những gì Tổng thống Biden làm. Các cuộc thăm dò quốc gia gần đây cũng cho thấy phần lớn người Mỹ tin rằng đất nước đang đi chệch hướng. Cả hai đều báo hiệu một tâm trạng u ám đối với đảng Dân chủ khi mùa vận động chính bắt đầu vào Tháng Ba.

Trong quá khứ, đảng kiểm soát Tòa Bạch Ốc chỉ giành được ghế Hạ viện trong cuộc bầu cử giữa kỳ ba lần, kể từ lần bầu cử 1910. Đảng Dân chủ mất 54 ghế thời Tổng thống Bill Clinton trong cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ đầu tiên. Tổng thống Barack Obama mất 64 ghế Hạ viện trong cuộc bầu cử đầu tiên sau khi ông đắc cử tổng thống năm 2008. Trump mất khoảng 40 ghế vào năm 2018. Mô hình tái đi tái lại này đã kích thích các nhà tài trợ và cử tri ủng hộ đảng đang thất thế, một yếu tố có lợi cho đảng Dân chủ trong cuộc bầu cử năm 2018 thời Trump, nhưng nay lợi thế nghiêng về đảng Cộng hòa.

Lãnh đạo phe thiểu số tại Hạ viện Kevin McCarthy (California) và các đồng nghiệp của ông hy vọng sẽ giành lại quyền kiểm soát Hạ viện khi nhìn thấy sự gia tăng mạnh mẽ các khoản quyên góp cho Quỹ Lãnh đạo Quốc hội (Congressional Leadership Fund-CLF) và sự hợp tác tốt đẹp giữa siêu PAC với các lãnh đạo Cộng hòa tại Hạ viện. CLF kết thúc năm 2021 với $61 triệu, cao gấp đôi so với $28 triệu lần trước. Con số đó bao gồm các khoản đóng góp bảy con số từ nhiều nhà tài trợ cá nhân và hai khoản tài trợ $10 triệu từ nhà đầu tư quỹ đầu cơ Kenneth C. Griffin và ông trùm bảo hiểm Patrick G. Ryan, người từng điều hành Tập đoàn Aon.  Trong khi đối thủ House Majority PAC của đảng Dân chủ chỉ thu đươc $39 triệu và không có khoản đóng góp 8 con số nào.

Phát ngôn viên Ủy ban Quốc hội đảng Cộng hòa Quốc gia (National Republican Congressional Committee -NRCC) Michael McAdams nhận định: “Đảng Cộng hòa và các nhà tài trợ rất vui mừng chờ loại bỏ Nancy Pelosi và dừng chương trình nghị sự độc hại của Biden”. Đảng Cộng hòa thành công một phần nhờ sự đầu tư phối hợp gây quỹ bằng kỹ thuật số, vốn là ưu thế của đảng Dân chủ trong năm 2018. Công lớn thuộc về công ty vận động trực tuyến mới có tên WinRed khi nó tạo điều kiện cho nhiều khoản quyên góp từ GOP giống như công ty ActBlue của đảng Dân chủ.

Nhưng đảng Dân chủ vẫn còn thời gian. Tuần trước, nhà đầu tư tỷ phú và nhà tài trợ George Soros đã công bố kế hoạch quyên góp đáng kể cho nhóm Democracy PAC, nhóm chi tiền cho nhiều mục tiêu có lợi cho đảng Dân chủ. Một nhà tài trợ lớn khác là cựu thị trưởng New York Mike Bloomberg, người từng chi hàng chục triệu đôla cho các ứng viên Dân chủ chạy đua vào Hạ viện và Thượng viện năm 2020. Nhưng ông chưa công bố kế hoạch cho mùa bầu cử 2022, có lẽ còn chờ nguôi ngoai nỗi đau mất hơn $1 tỷ vào chiến dịch tranh cử tổng thống muộn màng và không thành công trong năm 2020.

Lê Tây Sơn - Saigon Nhỏ