Bộ Y Tế Mỹ Vẫn Lúng Túng Trước Đại Dịch Covid-19

 

Minh hoạ: Jordan Hopkins/Unsplash

BỘ Y TẾ MỸ VẪN LÚNG TÚNG TRƯỚC ĐẠI DỊCH COVID-19

Lương Thái Sỹ

Sự thất vọng của Toà Bạch Ốc ngày càng gia tăng về cách Bộ trưởng Y tế và Dịch vụ nhân sinh (HHS) Xavier Becerra xử lý đại dịch Covid-19. Trong khi phía chỉ trích đổ lỗi cho ông ta về các hướng dẫn mâu thuẫn của ngành y tế thì phía bảo vệ lại nói do chính phủ không giao cho ông ta vai trò rõ ràng! Một số quan chức cao cấp Toà Bạch Ốc (qua cuộc phỏng vấn 28 quan chức chính quyền cấp cao, quan chức cơ quan y tế, cố vấn và chuyên gia bên ngoài của tờ The Washington Post với điều kiện giấu tên) nói thẳng họ “quá thất vọng” với những gì Becerra đã làm khi đại dịch hoành hành và sự bất mãn lên đến mức trong các cuộc tranh luận không chính thức họ đã công khai đặt câu hỏi: Ai có thể làm tốt hơn trọng trách ông ấy đang làm?

Những chỉ trích từ bên trong

Thật ra, các quan chức này đã có mối quan hệ không mấy êm đẹp với Becerra ngay từ khi Tổng thống Joe Biden khởi đầu nhiệm kỳ. Nhưng sự không hài lòng đã leo thang trong những tháng gần đây khi biến thể Omicron xuất hiện khiến hàng triệu người Mỹ bị nhiễm bệnh giữa làn sóng thứ năm của đại dịch Covid-19, trong khi các thông điệp khó hiểu (và đôi khi chỏi nhau) vẫn tiếp tục được các quan chức y tế thực thi chiến lược chống Covid của Biden đưa ra.

Sự thất vọng với Becerra là dễ hiểu vào thời điểm Toà Bạch Ốc và các quan chức y tế phải đối mặt với những chỉ trích ngày càng tăng. Chính phủ đã phải vất vả trước “cơn sóng thần” nhập viện và phải đóng cửa một số trường học và cơ sở kinh doanh do có quá nhiều học sinh và công nhân bị nhiễm virus.

Minh hoạ: KOBU Agency/Unsplash

Điều đáng nói là khi tranh cử, Biden và đảng Dân chủ luôn hứa sẽ làm tốt hơn Trump và sẽ sớm loại bỏ hoàn toàn Covid-19! Tuy nhiên, Toà Bạch Ốc và HHS phủ nhận mọi chỉ trích, đồng thời nhắc lại thành tích trong hoạt động cung cấp vaccine, phương pháp điều trị, xét nghiệm chẩn đoán mới và xem đây như bằng chứng về “sự điều hành hiệu quả”. Phát ngôn viên Toà Bạch Ốc Kevin Munoz ra tuyên bố nhấn mạnh: “Kể từ ngày 1 Tháng Một, chính phủ đã quản lý phản ứng COVID-19 tốt hơn nhờ sự phối hợp mạnh mẽ của Bộ trưởng Becerra và HHS ở mọi cấp”.

Becerra là cựu Bộ trưởng Tư pháp California và nghị sĩ nhiều năm trước khi chuyển sang y tế nên hầu như không có kinh nghiệm chăm sóc sức khỏe. Với thành tích y tế gần như “không có gì” trước khi được bổ nhiệm nên cách điều hành của Becerra ngày càng trở nên khó hiểu đối với nhiều người, đặc biệt là khi Omicron xuất hiện và các quan chức y tế thường đưa ra những tuyên bố gây hoang mang cho công chúng.

Trong khi thúc giục tiêm mũi tăng cường (mũi thứ 3), Toà Bạch Ốc vẫn không thay đổi định nghĩa thế nào là “tiêm chủng đầy đủ”. Các quan chức bất mãn trên cũng cho biết Bộ trưởng Y tế không hoàn thành trách nhiệm cốt lõi trong công việc của mình, đó là đóng vai trò như một “tổng chỉ huy trên thực tế” chịu trách nhiệm điều phối bộ máy y tế rộng lớn của quốc gia để đưa chiến lược chống dịch của Toà Bạch Ốc đến thành công.

Ví dụ, họ trích tuyên bố mâu thuẫn về mũi tiêm tăng cường và sự mơ hồ trong hướng dẫn mới về cách ly Covid. Họ cho biết căng thẳng giữa Becerra và Toà Bạch Ốc đã làm phức tạp phản ứng với đại dịch vào thời điểm người Mỹ đã kiệt sức và đang vất vả để hiểu và tuân thủ các hướng dẫn thay đổi liên tục.

Eric Topol, Giám đốc Viện nghiên cứu Scripps, một nhà phân tích Covid nổi tiếng nhận xét: “Becerra giống như một bóng ma trong đại dịch. Một Bộ trưởng HHS có rất nhiều quyền hạn và quyền lực để giúp đỡ người dân nhưng chúng tôi không thấy bằng chứng nào là ông ta đã sử dụng bất kỳ cái gì trong số đó!”.

Trong một bài xã luận trên tạp chí Science tháng này, Topol viết: “Becerra hầu như không làm việc! Từ thu thập dữ liệu Covid đến điều phối các cấp phó của mình. Tôi đã nghe những than phiền từ những người thân cận với Toà Bạch Ốc. Lẽ ra ông ta phải xốc tới hoặc bước sang một bên cho người khác làm”. Một số quan chức chính quyền bày tỏ sự không hài lòng tương tự với ban lãnh đạo Bộ Y tế. “Ông Becerra quá thụ động trong việc đối phó với một thách thức lớn nhất của chính phủ Biden” – một người nói.

Không dễ thay thế

Là Bộ trưởng Y tế, Becerra quản lý một cơ quan trị giá $1.5 ngàn tỷ và chịu trách nhiệm ứng phó với những cuộc khủng hoảng sức khoẻ quốc gia, từ dịch bệnh bùng phát đến các hiện tượng y tế do biến đổi khí hậu và nhà lưu trú cho trẻ em vượt biên qua Mỹ. Ngoài ra ông còn chịu trách nhiệm điều phối triển khai chính sách và truyền thông giữa các cơ quan y tế như Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA), Viện Y tế Quốc gia (NIH) và Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), một trọng trách rất nặng nề thời đại dịch.

Minh hoạ: David Everett Strickler/Unsplash

Các quan chức y tế nổi tiếng nhất nước Mỹ, gồm Giám đốc CDC Rochelle Walensky, Surgeon General Chung Vivek H. Murthy và cả Anthony S. Fauci, Giám đốc Viện Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm Quốc gia (NIAID), đều phải báo cáo định kỳ cho Becerra hoặc các cấp phó của ông. Một số nhà lập pháp lưỡng đảng đã nêu lên những lo ngại về những qui định không rõ ràng về tiêm vaccine, thu thập dữ liệu bệnh và cập nhật hướng dẫn sức khỏe.

Một cơ quan giám sát của chính phủ tuần trước khi lặp lại những lo lắng đó, đã cho rằng chính những bất nhất của Bộ Y tế đã gây khó khăn cho phản ứng khẩn cấp dịch bệnh; và nếu không được giải quyết sớm, sẽ “cản trở khả năng chuẩn bị và ứng phó hiệu quả đối với các mối đe dọa trong tương lai”.

Tuy nhiên, nếu bãi nhiệm Becerra sẽ dẫn đến sự phẫn nộ của nhóm thành viên Quốc hội gốc Tây Ban Nha (Congressional Hispanic Caucus) và các nhóm khác từng áp lực thành công Biden bổ nhiệm nhiều người gốc Mỹ Latinh hơn vào Nội các. Toà Bạch Ốc cũng không muốn tiến hành thay đổi nhân sự phức tạp tại một Thượng viện bị chia rẽ nội bộ khi ưu tiên hiện nay là chuẩn nhận một thẩm phán Tối cao Pháp viện mới của đảng Dân chủ và cho chuẩn bị năm bầu cử quan trọng.

“Biden không thích sa thải nhân viên hay cải tổ Nội các, trừ khi có lý do rõ ràng – một quan chức cấp cao nói – Vì vậy, những cuộc thảo luận bên lề để thay thế Becerra khó có thể trở thành cuộc thảo luận chính thức trong tương lai gần”. Phát ngôn viên Munoz xem lời chỉ trích Becerra là “tin đồn vô danh” và “HHS là một trong những cơ quan quan trọng nhất trong cuộc chiến chống Covid, và chúng tôi đã xây dựng được kế hoạch hành động phối hợp hiệu quả cả ngày lẫn đêm và mọi ngày trong tuần”.

HHS cũng ca ngợi thành tựu chống dịch của Becerra và nói rằng ông “xứng đáng được ghi nhận vì những thành tựu chính sách khác, như đạt kỷ lục số người ghi danh tham gia bảo hiểm sức khỏe của Đạo luật chăm sóc sức khoẻ Affordable Care Act trong năm 2021”. Dawn O’Connell, Trợ lý Bộ trưởng Y tế về Chuẩn bị và Ứng phó, nhận định: “Ông ấy là một người có tư tưởng tuyệt vời khi ban hành hướng dẫn về các ưu tiên chính. Ví dụ, từ ngày đầu năm mới, nhóm của tôi đã trực tiếp giám sát việc phân phối các xét nghiệm, khẩu trang và vật dụng y tế khác trên toàn quốc, một trách nhiệm trước đây thuộc về Chiến dịch Warp Speed ​​và được quản lý chung với Bộ Quốc phòng”.

Trong khi “chưa rõ” liệu HHS sắp chính thức chuyển giao nhiệm vụ này chưa, O’Connell khẳng định Becerra đang tạo mọi điều kiện để nhóm của bà có thể thực hiện nhiệm vụ mới trong tháng này.

Lương Thái Sỹ - Saigon Nhỏ