California Lại Đau Đầu Vì... Khát Nước!

 

Ảnh: steve-harvey-unsplash

CALIFORNIA LẠI ĐAU ĐẦU VÌ... KHÁT NƯỚC!

Lương Thái Sỹ

Chính quyền tiểu bang California bắt đầu giảm nguồn cung cấp cho các công ty cấp nước trong tình hình hạn hán đang trở lại, đặt áp lực nặng lên nguồn dự trữ vốn đã eo hẹp. California đang trải qua quý đầu tiên của năm 2022 khô hạn nhất trong hơn 100 năm qua.

Người sử dụng nước thành thị và nông dân ở California lệ thuộc vào nguồn cung cấp từ các hồ chứa của tiểu bang sẽ nhận được ít nước hơn kế hoạch do chính quyền lo ngại năm khô hạn thứ ba liên tiếp sẽ trở thành hiện thực, các quan chức tiểu bang đã thông báo vào cuối tuần trước. Các công ty cấp nước hiện phục vụ hơn 27 triệu người và 750,000 acres đất nông nghiệp, và cho biết người dân sẽ chỉ nhận được 5% nhu cầu của họ trong năm nay từ nguồn cung cấp của tiểu bang, ngoài lượng nước cần thiết cho các hoạt động ưu tiên như uống và tắm.

Con số này giảm mạnh so với định mức 15% được công bố vào đầu năm. “Nếu lượng mưa không tăng thêm vài inch trong tháng này, quí 1/2022 sẽ mở đầu năm khô hạn nhất ở California trong ít nhất một thế kỷ” – Karla Nemeth, Giám đốc Sở Tài nguyên nước California, nhận định – “Chúng ta đang phải đối mặt với thay đổi khí hậu khắc nghiệt trong thời gian thực từ ẩm ướt sang khô hạn. Điều đó có nghĩa là phải nhanh chóng điều chỉnh kế hoạch phân bổ nước dựa trên dữ liệu và khoa học”.

Dù các hồ chứa của California không phải là nguồn cung cấp duy nhất cho các công ty cấp nước ở tiểu bang (còn các nguồn khác), nhưng sự phân bổ tối thiểu 5% cho các nhu cầu không thiết yếu có nghĩa là nguồn nước tiếp tục cạn kiệt và cần bảo vệ. Chính quyền California và các địa phương kêu gọi mọi người tắm nhanh hơn, tận dụng tối đa khả năng của máy giặt, máy rửa chén bát, và dùng ít nước hơn để tưới cỏ, rửa xe. Gần đây, Thống đốc Dân chủ Gavin Newsom đã công bố sáng kiến $8.25 triệu được dùng để khuyến khích người dân nâng cao ý thức tiết kiệm nước.

Cho đến nay, người dân California vẫn chưa thực hiện lời kêu gọi tự nguyện giảm 15% lượng nước sử dụng so với năm 2020 của Newsom. Thậm chí lượng nước sử dụng trong Tháng Một còn tăng 2.6% so với cùng kỳ năm 2020 do thời tiết khô hanh và nóng. Chính quyền Newsom không áp dụng lệnh cắt giảm bắt buộc như cựu Thống đốc Jerry Brown từng làm trong đợt hạn hán gần đây nhất của bang, kéo dài từ 2012 đến 2016. Nhưng vừa qua Bộ trưởng Tài nguyên Thiên nhiên California Wade Crowfoot cho biết chính quyền các địa phương hoặc khu vực có thể ban hành lệnh tiết kiệm nước của riêng họ. Ông nói: “Nước là một tài nguyên quý giá, đặc biệt là ở miền Tây nước Mỹ nên chúng ta phải tập bỏ thói quen lãng phí”.

California bắt đầu bước vào đợt hạn hán “khẩn cấp” thứ hai trong chưa đầy một thập niên. Các nhà khoa học cho biết miền Tây nước Mỹ đang trải qua trận “siêu hạn hán” tồi tệ nhất do biến đổi khí hậu ngày càng khốc liệt. Người dân California đã điều chỉnh cách dùng nước trong đợt hạn hán trước, ví dụ loại bỏ những bãi cỏ không có vòi phun và thay thế chúng bằng cảnh quan chịu hạn. Nhiều biện pháp tiết kiệm nước vẫn duy trì đến hôm nay. Sau đó, tình trạng khẩn cấp nước được nới lỏng do đã có mưa. Nhưng khô hạn quay trở lại vào năm 2020 đã làm sống lại “khẩu hiệu” tiết kiệm nước. Các hồ chứa như Oroville và Shasta vẫn ở dưới mức an toàn với ít nước bổ sung hơn do lượng tuyết tan dự kiến ​​sẽ chảy xuống núi vào mùa Xuân ít hơn.

“Theo ước tính mới nhất, dòng chảy từ Tháng Tư đến Tháng Bảy của bang chỉ đạt khoảng 57% so với bình quân trước đây” – Alan Haynes, nhà thủy văn phụ trách Trung tâm Dự báo sông Nevada California (California Nevada River Forecast Center) thuộc Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia (NOAA) nói. Việc thiếu nước liên tục có thể gây ra một loạt hậu quả tiêu cực, gồm cả việc nông dân bỏ trang trại, cá hồi gặp nguy và các loài cá khác chết. Các công ty cung cấp nước phụ thuộc vào nguồn cung của tiểu bang được phân bổ một lượng nước nhất định, và tiểu bang sẽ đưa ra quyết định trong mùa Đông về lượng nước họ nhận được dựa trên nguồn cung có sẵn.

Tháng Mười Hai 2021 trước trận tuyết rơi lớn, chính quyền tiểu bang báo với các công ty cung cấp nước là không có ưu tiên nào khác ngoài nước uống và tắm. California đã tăng thêm 15% lượng nước cho hai ưu tiên này vào đầu năm. Bà Jennifer Pierre, Tổng giám đốc của State Water Contractors, tổ chức đại diện cho các công ty cấp nước phụ thuộc vào nguồn nước của tiểu bang nói: “Chúng tôi làm sao có thể đáp ứng nhu cầu nước của người dân khi hạn hán kéo dài nếu chính quyền không thể lập được kế hoạch cụ thể để bảo vệ và bổ sung nguồn nước?”. Bà cho biết California cần lập kế hoạch cho những đợt hạn hán tương lai bằng cách chi tiền xây mới hoặc gia cố các tuyến kênh dẫn nước để chúng không bị rò rỉ gây thất thoát một lượng nước rất lớn. Ngoài ra cũng cần cải thiện các lưu vực chứa nước ngầm và cung cấp tài chính nhiều hơn cho người dân để họ thực hiện các biện pháp tiết kiệm nước hay trữ nước trong nhà phòng thiếu hụt lâu dài.

Những người chỉ trích chính sách về nước của California xem việc chính quyền tiểu bang cứ hứa hẹn sẽ cung cấp nhiều nước hơn mỗi năm nhưng không làm được cũng là vấn đề. Doug Obegi, một luật sư chuyên về nước của Hội đồng Bảo vệ Tài nguyên Thiên nhiên nhận định: “Sự thất hứa này chứng tỏ nước dự trữ trong các hồ chứa do liên bang và tiểu bang quản lý tiếp tục giảm do các chính sách bảo vệ nguồn nước và bổ sung nguồn nước không thực hiện được. Về cơ bản chúng ta có một hệ thống cung cấp nước đã hoàn toàn phá sản!”.

Tuần trước, chính quyền tiểu bang công bố kế hoạch tìm kiếm sự miễn trừ tạm thời đối với qui định về chất lượng nước ở khu vực Bắc California khi một phần của lưu vực đầu nguồn bị nhiễm mặn do nước biển mặn lấn sâu vào các con sông nước ngọt. Các qui định về chất lượng nước được áp dụng để bảo đảm nước không bị nhiễm mặn đến mức không thể dùng cho nông nghiệp, uống và bảo vệ môi trường. Miễn trừ tạm thời này sẽ cho phép các dự án cấp nước của tiểu bang và liên bang xả ít nước hơn để rửa mặn cho Delta từ các hồ chứa Shasta, Folsom và Oroville, những nguồn cung cấp nước khác của tiểu bang.

Lương Thái Sỹ - Saigon Nhỏ