Nguồn gốc lễ hội Halloween ở Mỹ
Lễ hội Halloween được tổ chức vào ngày nào? Halloween ngày mấy? Là câu hỏi của rất nhiều người khi nhắc tới lễ hội đặc biệt này.
Lễ hội Halloween ở Mỹ được diễn ra vào ngày cuối cùng của tháng 10 dương lịch. Vậy bạn đã biết Halloween là ngày bao nhiêu? Mọi người tất bật chuẩn bị cho lễ hội và được bắt đầu vào chiều tối ngày 31-10 cho tới 12 giờ đêm (tại các địa điểm du lịch người ta thường tổ chức lễ Halloween ở Mỹ trước vài ngày so với ngày 31-10 và được kéo dài thêm vài ngày sau đó để phục vụ người dân và khách du lịch). Như vậy là bạn đã biết lễ hội Halloween ngày mấy rồi đúng không. Tiếp theo cùng đi tìm hiểu nguồn gốc của ngày lễ này nhé.
Lễ hội Halloween được cho là bắt người từ dân tộc Celt – một dân tộc sống cách đây 2.000 năm trên vùng đất mà ngày nay là Anh quốc, Ái Nhĩ Lan và miền bắc nước pháp.
Như chúng ta đã biết, đại đa số người dân Mỹ không phải là người bản địa và chủ yếu là người di dân đến đây. Trong những người di dân đầu tiên đến Mỹ, phần lớn là người đến từ Anh quốc và các vùng thuộc dân tộc Celt sinh sống, và cũng chính họ là người đã mang lễ hội Halloween du nhập vào Mỹ.
Do nhiều nguyên nhân mà ban đầu Halloween chưa thịnh hành ở Mỹ, mãi cho đến thập niên 1800 Halloween mới trở thành tục lệ và được nhiều người hưởng ứng. Ngày nay, có nhiều cộng đồng và tổ chức đã đứng ra bảo trợ các tục lệ vui chơi của lễ hội Halloween, giúp nó trở thành ngày hội lớn nhất của trẻ em, thanh thiếu niên trên toàn thế giới.
Truyền thuyết khởi nguồn của lễ hội Halloween tại Mỹ
Có rất nhiều câu chuyện liên quan đến khởi nguồn của lễ hội Halloween, trong đó phổ biến và được nhiều người biết đến là câu chuyện về chàng Jack.
Chuyện kể rằng Jack là một chàng trai tham lam, bủn xỉn, có thói quen cất giấu tiền bạc, những Jack cũng là một người rất thông minh và láu cá. Một điều mà Jack khác với những người xung quanh đó là chàng thường chơi đùa với một con quỷ.
Cho đến một ngày, có con quỷ đến quấy phá, người dân đã đến cầu cứu các vị tu sĩ đem các vật thánh đến yểm và bắt được con quỷ. Jack nhận ra đó là con quỷ thường chơi đùa với mình, Jack đã tìm cách gỡ các vật thánh yểm ma quỷ và đã giải thoát cho con quỷ đó. Để đền ơn cứu mạng, con quỷ đã hứa sẽ không bắt hồn Jack về Địa Ngục.
Sau này khi Jack bị chết, bởi vì khi sống là một người tham lam, bủn xỉn không hề bố thí cho ai một chút nào,… nên Jack không được lên Thiên Đàng. Vì vậy Jack đành tìm đến Địa Ngục những quỷ không cho Jack vào vì lời hứa trước đây.
Thấy Jack phải chịu lạnh lẽo, khổ sở quỷ đã lấy một ít than hồng ở Địa Ngục bỏ vào trong một quả bí ngô rỗng ruột giúp Jack sưởi ấm trên đường trở lại trần gian. Để không khí có thể tràn vào và duy trì ngọn lửa, Jack đã đục lỗ trên quả bí ngô và ánh lửa đã đồng hành cùng Jack trong suốt những ngày lang thang trên mặt đất để chờ ngày phán xét cuối cùng.
Thương cảm cho Jack phải chịu cảnh lang thang – lạnh lẽo, mọi người đã dành một cho Jack. Trong ngày này, mọi người sẽ hóa trang thành quỷ và cầm đèn lồng bí ngô, linh hồn của Jack có thể trà trộn vào cùng mọi người để vui chơi thoải mái cho bớt cô đơn.
Ý nghĩa của lễ hội Halloween
Jack tuy là nhân vật không có thật nhưng những tính cách của Jack chúng ta lại có thể thấy trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là sự thông minh và láu cá.
Ma quỷ trong câu chuyện có thể được hiểu là những việc làm tinh quái, những trò lừa lọc, đe dọa,… sẽ làm cho người khác sợ hãi và tổn thương. Chơi đùa với ma quỷ sẽ rất dễ bị cám dỗ, đi vào con đường tội lỗi.
Trong câu chuyện, ma quỷ cũng rất sòng phẳng và giữ lời hứa, cụ thể là việc quỷ đã không cho Jack và Địa Ngục vì trước đây đã hứa không bắt Jack vào Địa Ngục, khiến Jack phải làm một cô hồn không có chốn dung thân, phải lang thang khắp nơi. Ở đây ám chỉ việc con người một khi đã đi vào con đường tội lỗi thì nhất định sẽ phải chịu những hình phạt thích đáng.
Chi tiết mọi người dành một ngày để hóa trang thành ma quỷ và cầm đèn lồng bí ngô để linh hồn Jack đỡ cô đơn ở cuối câu chuyện cho ta thấy được tính nhân văn, lòng bác ái, sự bao dung mà cộng đồng dành cho những người lầm lỡ biết ăn năn, hối cải.
Câu chuyện về cuộc đời của Jack cũng như ý nghĩa của lễ hội Halloween muốn truyền tải đến chúng ta thông điệp về bài học làm người, đó là: Sống không nên tham lam, keo kiệt. Phải có lòng từ bi, bác ái, biết giúp đỡ người khó khăn. Và không nên “chơi đùa với ma quỷ”.
Các biểu tượng của lễ hội Halloween
Ở Mỹ vào dịp lễ Halloween trẻ em hóa trang thành những nhân vật hoạt hình hay những con quỷ trong các câu chuyện, cầm đèn lồng bí ngô đến gõ cửa từng nhà để nhận kẹo và chúc tụng là hình ảnh chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp trong lễ hội Halloween ở Mỹ cũng như khắp nơi trên thế giới. Bên cạnh đó còn có những hình ảnh, biểu tượng khác nữa như: mèo đen, con dơi, phù thủy,… mà mỗi biểu tượng lại mang một ý nghĩa riêng.
Màu cam và màu đen
Cho dù lễ hội Halloween được tổ chức ở bất kỳ đâu chúng ta có thể dễ dàng nhận thấy màu cam và màu đen là hai màu chủ đạo, chúng gắn liền với hầu hết các biểu tượng, đồ trang trí trong ngày Halloween.
Màu da cam là màu của bí ngô chín, được thu hoạch vào cuối tháng 10 – vừa đúng dịp lễ Halloween. Vì vậy màu cam được biểu tượng cho mùa thu, mùa thu hoạch, sự sinh sôi và sức sống mãnh liệt. Trái lại, màu đen đại diện cho những ngày u ám, xám xịt của mùa đông, đồng thời cũng được coi là màu của sự chết chóc, tang thương, màu của thế giới bên kia. Qua sự tương phản của màu cam và màu đen cho thấy Halloween là lễ hội đánh dấu ranh giới mong manh giữa sự sống và cái chết.
Đèn lồng bí ngô (đèn lồng Jack O’Lanterns)
Đèn lồng bí ngô (hay đèn lồng Jack O’Lanterns) được bắt nguồn từ câu chuyện của chàng trai Jack, là một trong những biểu tượng Halloween được mọi người biết đến và sử dụng nhiều nhất. Người Celt tin rằng đèn lồng bí ngô sẽ giúp những linh hồn lạc lối tìm được đường về. Ban đầu đèn lồng được làm từ củ cải và khắc lên đó những khuôn mặt đáng sợ để xua đuổi những linh hồn độc ác. Sau này người ta thấy sử dụng quả bí ngô dễ dàng, thích hợp hơn nên đèn lồng bí ngô dần được sử dụng rộng rãi cho đến tận ngày nay.
Con dơi
Dơi là loài động vật có vú duy nhất biết bay, chúng hoạt động chủ yếu vào ban đêm, ban thì ẩn nấp trong các hang động vào góc tối để tránh ánh sáng.
Quan niệm xưa cho rằng dơi là loài vật có thể giao tiếp với người chết, được xem như là tay sai của phù thủy. Không chỉ có thế, còn có những truyền thuyết về ma cà rồng thường biến thành dơi. Chính vì vậy loài dơi là hình ảnh quen thuộc trong những lễ hội ma, những bữa tiệc kỷ niệm việc ánh sáng kết thúc, nhường chỗ cho bóng đêm. Và dơi cũng là một biểu tượng của Halloween mà chúng ta có thể dễ dàng bắt gặp. Trong ngày Halloween, nếu một con dơi bay vào trong nhà bạn thì đó là dấu hiệu cho thấy nhà bạn bị ma ám.
Con nhện
Khi nhắc đến nhện thường sẽ làm người ta nghĩ đến những ngôi nhà bỏ hoang, những nơi tối tăm, vắng vẻ. Theo quan niệm từ thời trung cổ, loài nhện cũng có liên quan đến các phù thủy. Nếu một con nhện rơi vào ngọn nến đang cháy thì có nghĩa là gần đó có phù thủy tồn tại. Nếu bạn thấy nhện trong lễ Halloween tức là đang đó linh hồn một người thân bảo vệ bạn.
Phù thủy và cây chổi bay
Phù thủy được cho là những người có phép thuật, thường mặc quần áo màu đen, mũi nhọn – khoằm và cưỡi chổi bay. Phù thủy có sức mạnh siêu nhiên, có những mối quan hệ với ma quỷ, đại diện cho thế lực hắc ám, nỗi sợ hãi và bóng đêm. Năng lực của phù thủy được cho là mạnh nhất vào ngày Halloween.
Hình ảnh mụ phù thủy cưỡi chổi bay qua mặt trăng là một trong các biểu tượng của Halloween không ai không biết. Chúng ta có thể dễ dàng nhìn thấy một bé gái trong trang phục phù thủy cầm đèn lồng bí ngô và kéo theo “cây chổi bay” đi gõ cửa từng nhà.
Hồn ma (ma quỷ)
Theo truyền thuyết hồn ma là những linh hồn không được siêu thoát, chỉ có thể đi lang thang khắp nơi. Hồn ma được tưởng tượng với đôi mắt và khuôn miệng rộng đen ngòm, thường mặc một chiếc váy trắng rách tả tơi (thường không có chân) và có thể bay lơ lửng. Vào ngày Halloween, màn chắn giữa thế giới người sống và người chết trở nên mỏng manh cũng chính là lúc sức mạnh của các hồn ma trở lại. Chúng sẽ đi khắp nơi để lừa lọc, hù dọa mọi người. Chúng có thể giả dạng người hành khất, gõ cửa nhà bạn xin tiền hoặc thức ăn, nếu bị từ chối chúng sẽ trút cơn thịnh nộ xuống gia đình bạn.
Trong lễ hội Halloween, việc hóa trang thành hồn ma khá đơn giản, bạn chỉ cần một tấm khăn màu trắng (lớn cỡ tấm khăn trải giường) sau đó khoét 2 mắt và trùm lên đầu là bạn đã có thể hóa thân thành một hồn ma rồi.
Mèo đen
Thời xưa, những con mèo đen thường bị coi là biểu tượng của sự xui xẻo, điềm gở. Vào thời trung cổ, những người phụ nữ cao tuổi sống đơn độc thường bị buộc tội là phù thủy, và mèo của họ bị coi là con vật ma quỷ, hầu cận của phù thủy. Khi các cuộc săn phù thủy diễn ra, một số nơi người ta sử dụng mèo đen để phát hiện ra phù thủy. Cũng có truyền thuyết cho rằng quỷ Satan đã biến mình thành một con mèo đen để gia nhập hội phù thủy.
Ngày nay, mèo đen là một biểu tượng Halloween rất quen thuộc với mọi người. Nhiều nơi như Anh, Scotland, Ireland,… coi mèo đen là biểu tượng của sự may mắn khi gặp chúng trên đường.
Cú
Trong các biểu tượng Halloween thì cú cũng là một biểu tượng khá quen thuộc. Thời trung cổ, một số nơi người ta coi cú là phù thủy (hoặc loài vật thân cận với phù thủy), người nào nghe thấy tiếng cú kêu thì đó là điềm báo cho cái chết.
Vỏ ngô và thân cây lúa mì
Không giống như các biểu tượng của Halloween khác, biểu tượng làm từ vỏ ngô và cây lúa mì lại đại diện cho vụ mùa thu hoạch, chuẩn bị cho vụ đầu đông sau lễ hội. Trong lễ hội ma Halloween, biểu tượng làm từ vỏ ngô và thân cây lúa mì thường được treo trên cửa hoặc đặt trên bàn ăn ở các gia đình.
Ngoài những biểu tượng Halloween thường thấy ở trên còn những biểu tượng khác như hộp sọ, bộ xương, xác sống (zombie),… chúng là đại diện cũng như lời nhắc nhở cho con người về cái chết, sự sợ hãi và sự không bền vững của đời người.
Lễ hội Halloween ở Mỹ
Halloween là ngày hội được trẻ em mong đợi nhất trong năm, trẻ em có thể hóa trang thành các nhân vật khác nhau, đi từ nhà này sang nhà khác quậy phá và đòi bánh kẹo.
Lễ hội Halloween ở Mỹ không chỉ là một tập tục nhằm xua đuổi ma quỷ không cho chúng phá hoại cây trồng, mùa màng hay gây rắc rối cho con người. Lễ Halloween ở Mỹ còn là dịp để mọi người che dấu con người thật, địa vị xã hội để khám phá những khía cạnh xấu xa trong bản chất của con người theo cách vui vẻ và vô hại.
Những hoạt động diễn ra trong Halloween ở Mỹ
Bất kỳ một lễ hội hay sự kiện văn hóa nào diễn ra đều không thể thiếu được những hoạt động (trò chơi, phong tục) đặc trưng cho lễ hội đó, và Halloween bên Mỹ cũng không ngoại lệ.
Hóa trang và trang trí nhà cửa
Halloween bên Mỹ trẻ em sẽ được hóa trang thành các nhân vật trong những câu chuyện, trong phim hoạt hình,… hay bất cứ nhân vật nào mà chúng thích. Bên cạnh đó, những ngôi nhà tham gia lễ hội cũng được trang trí (nhiều ngày trước khi lễ hội diễn ra) với khung cảnh hoang phế, ma quái, rùng rợn,… Nhiều nơi người ta còn tổ chức trao giải thưởng cho ngôi nhà rùng rợn và đặc sắc nhất.
Trang trí lồng đèn
Trong câu chuyện của Jack được kể ở trên thì chiếu đèn lồng bí ngô không chỉ giúp sưởi ấm, soi đường cho Jack trở về trần gian mà đây còn là biểu tượng cho một vụ mùa bội thu, xua đuổi ma quỷ, giúp những linh hồn lạc lối tìm được đường về. Chính vì thế, việc trang trí lồng đèn đã trở thành một hoạt động không thể thiếu trong quá trình chuẩn bị cho lễ hội Halloween Mỹ.
Trick or treat
Lễ hội Halloween của nước nào cũng vậy, “Trick or treat” là hoạt động không thể thiếu của trẻ em. Trick có nghĩa là đánh lừa, trò chơi tinh ma, nghịch ngợm. Treat có nghĩa là tiếp đón, tiếp đãi, đối xử tử tế. Trick or treat có nghĩa là “Nếu muốn chúng tôi không chơi xấu thì hãy đãi chúng tôi cái gì đi”.
Trong hoạt động này, trẻ em sẽ hóa trang thành các nhân vật, mang theo đèn lồng đi từ nhà này sang nhà khác, gõ cửa và nói “trick or treat”. Thường thì những người bị gõ cửa sẽ chọn treat (tiếp đón) và tránh trick (đòn đánh lừa) bằng kẹo, trái cây (theo tục lệ thì có đồng tiền được nhét bên trong).
Đốt lửa
Trong lễ hội Halloween Mỹ người ta tin rằng đốt lửa sẽ tạo ra ánh sáng nhiều hơn, thời gian mặt trời chiếu sáng cũng sẽ lâu hơn mang lại mùa màng bội thu. Ánh lửa cũng sẽ giúp xua đuổi các linh hồn quỷ dữ. Ngoài ra, người ta cũng quan niệm đốt lửa sẽ giúp các tiên nữ thoát ra khỏi các nấm mồ và đi dạo cùng người sống.
Những phong tục liên quan đến quả táo
Táo là một thứ hoa quả linh thiêng được dùng để thờ cúng thần linh, chính vì vậy trong lễ Halloween ở Mỹ có rất nhiều trò chơi, phong tục liên quan đến quả táo. Có thể kể đến một số trò chơi như thi lấy táo trong chậu nước bằng miệng (người nào lấy được càng nhiều táo thì càng gặp nhiều may mắn trong năm tới, thiếu nữ nào lấy được táo thì cô ấy sẽ kết hôn năm đó), thi gọt vỏ táo (vỏ táo càng dài thì càng may mắn và sống lâu),… Những phong tục này không chỉ là trò chơi mà đó còn là nghi lễ lấy may trong đệm Halloween.
Một trò chơi phổ biến nữa đó là treo mật đường, siro đặc sệt – rất dính hoặc bánh nướng được phủ một lên một sợi dây. Người chơi sẽ ăn chúng mà không được dùng tay, điều này sẽ khiến mặt người chơi bị dính bẩn nhưng chắc chắn đây là một trò chơi rất vui với tiếng cười của tất cả mọi người.
Xem bói và các trò mê tín
Một trò chơi lãng mạn trong đêm Halloween đó là xem bói để tìm bạn đời lý tưởng. Phụ nữ chưa lập gia đình tin rằng, trong đêm Halloween nếu họ ngồi trong phòng tối và nhìn vào gương thì khuôn mặt người chồng tương lai sẽ xuất hiện trong gương.
Ngoài những trò chơi kể trên thì việc mọi người quây quần bên nhau để kể những câu chuyện ma, xem những bộ phim kinh dị, hay cùng khám phá những ngôi nhà ma cũng rất phổ biến trong đêm Halloween Mỹ.
Một số điểm đến hấp dẫn tại Mỹ trong mùa lễ hội Halloween
Lễ hội Halloween ở Mỹ không chỉ nổi tiếng với những trò chơi, phong tục độc đáo mà còn bởi những địa điểm du lịch với nét thú vị, đặc sắc riêng mà không phải nơi nào cũng có. Hãy cùng khám phá một số điểm đến hấp dẫn trong mùa lễ hội Halloween tại Mỹ.
Orlando (Florida)
Từ lâu, công viên Disneyland thuộc Orlando đã là điểm đến quen thuộc với khách du lịch đến Mỹ. Trong mùa lễ hội Halloween có rất nhiều sự kiện được tổ chức để phục vụ người dân và khách du lịch điển hình như Disney’s Magic Kingdom, Mickey’s Not So Scary Halloween Party,… diễn ra từ cuối tháng 8 cho đến hết Halloween.
New Orleans (Louisiana)
New Orleans với truyền thiết về tà thuật hoodoo – voodoo huyền bí sẽ là điểm đến lý tưởng cho bạn và người thân không chỉ là trong mùa Halloween. Voodoo sẽ thỏa mãn bất kỳ vị khách du lịch nào với những màn trình diễn ma thuật, âm nhạc hoành tráng. Bạn cũng có thể tham gia tour du lịch nghĩa trang, chiêm ngưỡng những mộ phần lộng lẫy, tham quan nghĩa trang Saint Louis số 1 là nơi an nghỉ của nữ hoàng tà thuật Marie Laveau,…
Anoka (Minnesota)
Lễ hội Halloween ở Anoka được bắt đầu với Pumpkin Bowl (một cuộc đấu bóng truyền thống) sau đó sẽ là những cuộc thi điêu khắc bí ngô, cuộc thi trang phục cho thú cưng, hoạt động lửa trại,… và cuộc diễu hành vào cuối tháng 10 có tên Grand Day. Anoka là thành tổ chức diễu hành Halloween ở Mỹ, đồng thời đây cũng được coi là thủ phủ Halloween của thế giới.
Laconia (New Hampshire)
Biểu tượng bí ngô Halloween luôn là đại diện quen thuộc của lễ hội ma này. Đến Laconia khách du lịch sẽ có dịp tham gia lễ hội New Hampshire Pumpkin với hàng loạt các sự kiện xoay quanh bí ngô như: điêu khắc bí ngô, tháp bí ngô, diễu hành bí ngô,… Bạn sẽ bị choáng ngợp bởi sự xuất hiện khắp nơi của bí ngô.
Seattle (Washington)
Triển lãm Scared to Death tại bảo tàng MoPOP sẽ là điểm đến tuyệt vời của những tín đồ phim ảnh (đặc biệt là phim kinh dị) trong dịp lễ Halloween. The Thrill of Horror Film trưng bày rất nhiều phục trang, đạo cụ từ những bộ phim, chương trình truyền hình kinh dị như: The Walking Dead, Dawn of the Dead, Friday the 13th, A Nightmare on Elm Street, Buffy the Vampire Slayer, Bride of Frankenstein,… Hoặc bạn cũng có thể tham gia những sự kiện như điêu khắc bí ngô dưới nước, cho động vật kỳ bí ăn.
Sleepy Hollow (New York)
Sleepy Hollow là ngôi làng ở sông Hudson thời thuộc địa, với những truyền thuyết về kỵ sĩ không đầu, những ngôi nhà ma ám, ánh đèn ma mị nơi nghĩa trang. Bên cạnh đó du khách cũng có thể viếng thăm mộ phần của Irving, William Rockefeller và Elizabeth Arden,… đặc biệt là dinh thự Van Cortlandt với màn trình diễn rực rỡ của hơn 7.000 đèn lồng bí ngô. Sleepy Hollow sẽ là một điểm đến đầy thú vị trong mùa lễ hội Halloween tại Mỹ.
Chicago
Mê cung ngô Richardson với diện tích 33 ha nằm ở giữa Chicago và Milwaukee sẽ khiến du khách loay hoay hàng giờ để tìm nơi ra, hoảng sợ trước sự rộng lớn của nó. Bạn cũng có thể tham gia bữa tiệc Haunted Halloween Ball tại khách sạn ma ám Congress Plaza, hãy đến với Heap’s Haunted Corn Maze (chỉ mở vào ban đêm) là nơi lấp đầy bởi những hình nộm ma quái. Chicago là điểm đến ưa thích của những tín đồ ưa khám phá vào mỗi dịp Halloween.
Hollywood (California)
Hollywood không chỉ có sự hào nhoáng của kinh đô điện ảnh thế giới mà còn có những khu vực để thử thách sự sợ hãi của du khách như mê cung ma quái được xây dựng dựa trên những bộ phim kinh dị nổi tiếng (Saw, American Horror Story, The Shining,…), Terror Tram (được tạo nên bởi nhà làm phim kinh dị Eli Roth) chuyên giới thiệu những tên hề sát nhân. Đặc biệt là Halloween Horror Nights của Universal Studios cực kỳ rùng rợn không dành cho trẻ em và người yếu tim.
Birmingham (Alabama)
Vào dịp lễ Halloween tại Birmingham sẽ diễn ra sự kiện Día de los Muertos Festival để tưởng niệm những người thân quá cố. Mọi người có thể mang ảnh chụp, hoa, pan de muerto (bánh của người chết), nến và đầu lâu trang trí đến bàn thờ tưởng nhớ (mỗi người quá cố được tưởng niệm trên một bàn thờ riêng biệt). Trong sự kiện cũng phục vụ âm nhạc, thức ăn, các hoạt động nghệ thuật đồng thời mọi người còn có thể tham gia hóa trang theo các chủ đề khác nhau.
Salem (Massachusetts)
Salem được mệnh danh là quê hương của những điều kỳ bí quanh thế giới phù thủy. Vào mùa lễ hội Halloween bên Mỹ (tháng 10) du khách có thể tham gia vào Haunted Happenings – lễ hội tưởng nhớ những linh hồn với các hội chợ tâm linh, triển lãm phù thủy. Hoặc bạn cũng có thể tham gia buổi trình diễn Ghostbuster tại nhà hát Haunted Dinner, tham quan những ngôi nhà ma ám, trải nghiệm cuộc săn ma đặc sắc và tất nhiên là một đại tiệc hoành tráng vào đêm Halloween.
Người Việt. US
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét