Điểm Mặt Những 'Trùm Cuối' Trong Cuộc Chiến Nga-Ukraine

 

Một thành viên của lực lượng đặc nhiệm Ukraine đứng trước một trạm xăng đang bốc cháy sau các cuộc tấn công của Nga ở thành phố Kharkiv vào ngày 30/3/2022. (Ảnh Getty Images)

ĐIỂM MẶT NHỮNG 'TRÙM CUỐI' TRONG CUỘC CHIẾN NGA-UKRAINE 

Thủy Tiên 

Các cuộc chiến tranh chủ yếu không mang lại lợi ích gì cho các phe liên quan. Chúng không chỉ lấy đi sinh mạng quý giá của con người, con mất cha, vợ mất chồng, mẹ mất con, huỷ hoại xã hội… mà còn mang lại lợi nhuận hàng chục, trăm tỷ USD cho những kẻ tạo ra nó. Không quá lời khi chúng ta gọi những tổ chức và cá nhân hưởng lợi lớn nhất từ chiến tranh là 'trùm cuối'...

Xung đột Ukraine-Nga cuối cùng đã chuyển sang điều mà thế giới lo ngại. Ngày 24/02, Putin tuyên chiến chống lại Ukraine và thế giới chỉ nhìn nó diễn ra trong bất lực. Mặc dù phương Tây đáp trả cuộc xâm lược của Nga bằng các lệnh trừng phạt, Trung Quốc, Ấn Độ và UAE đã bỏ phiếu trắng trong nghị quyết của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc về cuộc xâm lược của Ukraine. Thế giới đang cố gắng ngăn chặn Nga một cách không hiệu quả, trong khi Ukraine đã vào thế dễ bị tổn thương ngày một trầm trọng.

Không bàn về nguyên nhân của cuộc chiến, bài viết chỉ bàn về những kẻ hưởng lợi lớn nhất khi cuộc chiến tàn khốc với sinh mệnh con người đang diễn ra. Đáng nói là các trùm cuối' này đã có lịch sử hưởng lợi mỗi khi khói lửa chiến tranh được khơi lên ở bất kỳ đâu trên khắp thế giới.

Các ông trùm dầu mỏ Hoa Kỳ: thêm 10% 

"Nhờ" chiến tranh, giá dầu tăng vọt đang nâng đỡ vận may của các ông trùm khí đốt và đá phiến của Mỹ, thậm chí lần đầu tiên đưa một người vào hàng ngũ 500 người giàu nhất thế giới.

Các nhà công nghiệp dầu khí của Mỹ, theo thống kê những tỷ phú của Bloomberg, đã tăng thêm 10% kể từ Nga xâm lược Ukraine vào ngày 24/2. Danh sách tỷ phú dầu mỏ Hoa Kỳ được thúc đẩy bởi giá năng lượng cao gần kỷ lục nhờ các lệnh trừng phạt do Mỹ và châu Âu đe dọa cắt giảm xuất khẩu của Nga.

Giá dầu thô Brent đã tăng vọt tới 32% kể từ khi cuộc xâm lược bắt đầu và ở mức khoảng 106 USD/thùng hôm 11/3. Điều đó khiến mọi thị trường, từ cổ phiếu hãng hàng không đến cổ phiếu công nghệ đều giảm, nhưng đó lại là lợi ích cho nhiều công ty kiếm tiền từ sản xuất, bán hoặc vận chuyển nhiên liệu hóa thạch.

Các cuộc không kích đã làm rung chuyển cảng Biển Đen chiến lược của Ukraine Odessa vào sáng sớm ngày 3/4/2022. (Ảnh Getty Images)

Harold Hamm, 76 tuổi, đồng sáng lập của tập đoàn tài nguyên đá phiến khổng lồ Continental Resources Inc., đã tăng 28 bậc trên biểu chỉ số độ giàu có theo Bloomberg lên thứ 93 và hiện kiểm soát khối tài sản 18,6 tỷ USD. Giá trị tài sản ròng của Richard Kinder đã tăng lên 8,5 tỷ USD nhờ cổ phần của mình trong công ty đường ống và lưu trữ năng lượng Kinder Morgan Inc. Nhu cầu tăng cao đối với khí đốt tự nhiên hóa lỏng đã giúp nhà sáng lập Freeport LNG, Michael S. Smith, lần đầu tiên lọt vào danh sách 500 người giàu nhất.

Việc này cũng giúp thúc đẩy vận may của các nhà khai thác tư nhân. Jeffery Hildebrand, 63 tuổi, người sáng lập và chủ sở hữu duy nhất của Lafayette, Hilcorp Energy có trụ sở tại Louisiana, hiện có giá trị hơn 12 tỷ USD, trong khi người sáng lập Endeavour Energy Resources, Autry Stephens, 84 tuổi, đã tận dụng cổ phần khổng lồ của công ty mình ở lưu vực Permian để mở rộng giá trị tài sản ròng của mình lên tới 5,2 tỷ USD.

Một công ty có tổ chức chặt chẽ hoạt động tốt là nhà xuất khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng Freeport LNG, đã vận chuyển lô hàng chạy thử đầu tiên vào tháng 9/2019. Việc bán 25% cổ phần vào tháng 11 cho một công ty năng lượng Nhật Bản đã định giá Freeport ở mức ngầm là 9,7 tỷ USD.

Điều đó đã đưa Michael Smith, người sở hữu khoảng 63% cổ phần của công ty, lên vị trí thứ 409 trong danh sách độ giàu có theo Bloomberg với khối tài sản trị giá 6,2 tỷ USD. Công ty có trụ sở tại Houston của Smith sẵn sàng hưởng lợi nếu châu Âu - hiện đang nhận 40% khí đốt tự nhiên từ Nga - quay sang Mỹ để mua thêm nguồn cung cấp.

Ngay cả khi điều đó không xảy ra, nhu cầu tăng sẽ làm tăng giá và giúp công ty đạt được lợi nhuận. Giá LNG - loại khí được làm lạnh thành chất lỏng để vận chuyển dễ dàng hơn - đã tăng mạnh.

Tổ hợp công nghiệp-quân sự luôn là người chiến thắng trong mọi cuộc chiến

Các cuộc chiến tranh không bao giờ tốt cho các quốc gia vì không có kẻ thắng người thua rõ ràng. Cả hai bên đều chịu thiệt hại về kinh tế, tăng ngân sách quốc phòng, quân sự hóa xã hội và chính thể, quan hệ quân sự-dân sự biến động và quay trở lại các dự án dân chủ. Điều này cũng áp dụng cho Chiến tranh Nga - Ukraine; nó đang diễn ra! Tuy nhiên, vẫn luôn là tổ hợp công nghiệp - quân sự (MIC) ở các quốc gia khác nhau, bao gồm cả Nga và Ukraine, sẽ thu được những lợi ích thương mại to lớn, cả trong và sau hậu quả tàn khốc của chiến tranh; họ trở thành người chiến thắng mà không cần bàn cãi.

Chiến tranh Nga - Ukraine diễn ra vào thời điểm doanh số bán vũ khí toàn cầu đang ế ẩm do các vấn đề liên quan đến nhu cầu. Các MIC đã rất lo lắng do việc cắt giảm chi phí, mất việc làm và tác động liên quan đến Covid ở nhiều quốc gia. 

Một dấu hiệu ban đầu hướng tới 'những ngày tốt lành' cho các MIC này trong kịch bản chiến tranh tang thương cho đến nay là 'hàng loạt các thông báo' của Mỹ và các nước thân thiện với Ukraine viện trợ quân sự cho nước này. Phần lớn viện trợ quân sự này sẽ được sử dụng để tài trợ cho việc mua vũ khí từ các MIC ở các nước này. 

Khi chiến tranh chấm dứt, các MIC này sẽ lại đi đầu trong việc tái xây dựng năng lực quân sự của Ukraine, giành lấy các hợp đồng quân sự béo bở. Họ cũng có thể dựa vào chứng rối loạn tâm lý sợ hãi của các quốc gia châu Âu khác và phát triển công việc kinh doanh của họ. Ví dụ, Đức vừa công bố, ngân sách quốc phòng của nước này tăng lên hơn 2% cùng với một chương trình tái vũ trang khổng lồ. Các nước NATO khác có thể sớm sẽ làm theo như vậy. Điều này có nghĩa là sẽ có nhiều hoạt động kinh doanh hơn cho các MIC ở các nước này và các nước khác.

Điều đáng ngạc nhiên là các hệ thống MIC trong nước ở Nga và Ukraine cũng sụt giảm trong thời gian gần đây khiến họ phải hướng đến các cơ hội hồi sinh. 

MIC nội địa của Nga đã từng là trụ cột trung tâm đối với vị thế cường quốc của nước này, giành 9 vị trí trong danh sách 100 công ty sản xuất vũ khí hàng đầu của Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI). Tuy nhiên, xuất khẩu vũ khí của Nga đã giảm trong thời gian gần đây. Theo số liệu của SIPRI, trong khi Nga chiếm 26% xuất khẩu vũ khí toàn cầu trong giai đoạn 2011-2015, thì con số này đã giảm xuống 20% trong giai đoạn 2016-2020. Không gian kinh doanh đã bị Mỹ và Pháp thâu tóm. 

Cuộc chiến đang diễn ra sẽ làm chuyển hướng nhiều nguồn ngân sách hơn cho lĩnh vực quốc phòng của Nga, tạo ra nhu cầu nội bộ và hồi sinh vận mệnh của MIC trong nước, ngay cả khi cơ quan này phải trả chi phí phát triển rất lớn. Ngoài ra, thị trường vũ khí quốc tế sẽ theo dõi chặt chẽ hiệu suất của các loại vũ khí công nghệ cao của Nga và biết đâu có thể nâng cao vận may cho MIC Nga và tái thiết lập quyền lực của nó như một cường quốc quân sự.

Tương tự, Ukraine là nước xuất khẩu vũ khí hàng đầu trong giai đoạn 2011-2015, chiếm 2,6% tổng lượng vũ khí xuất khẩu toàn cầu. Tuy nhiên, con số này đã giảm mạnh xuống 0,9% trong giai đoạn 2016-2020.

Có vẻ như vậy vì Nga không thoải mái với sự cạnh tranh của người anh em trong xuất khẩu vũ khí và sự vươn lên độc lập của các công ty vũ khí lớn (như UkrOboronProm) ở Ukraine. Điều đó giải thích tại sao Nga phá hủy một cách có hệ thống các cơ sở quân sự quan trọng của Ukraine ngoài việc cố tình phá hủy máy bay vận tải hàng không chiến lược lớn nhất thế giới có tên Antonov An-225 Mriya. 

Ukraine chắc chắn sẽ tìm cách phục hồi nhanh chóng mặc dù phải hứng chịu những tổn thất lớn về cơ sở hạ tầng trong cuộc chiến đang diễn ra. Về dài hạn, họ cũng mong muốn đa dạng hóa xuất khẩu vũ khí vì các khách hàng truyền thống như Trung Quốc có thể không còn là điểm đến ưa thích sau chiến tranh và các phương trình chính trị đã thay đổi.

Tất cả các cuộc chiến tranh trong quá khứ gần đây đều do MIC gây ra thông qua việc bán vũ khí cho hai bên, củng cố lòng tin quân sự của bên yếu hơn. Điều thú vị là nhiều MIC, với sự trợ giúp nhỏ từ các chính phủ theo chủ nghĩa tân trọng thương, đã bán vũ khí cho cả hai bên trong một cuộc xung đột! Họ đã đóng một vai trò đáng ngờ trong việc thúc đẩy các cuộc chiến tranh giữa các quốc gia và các cuộc nội chiến trong các quốc gia ở phần lớn châu Á, châu Phi và châu Mỹ Latinh. 

Nói chung, họ đã thúc đẩy nền kinh tế chính trị của quá trình hiện đại hóa quốc phòng ở cấp độ toàn cầu. Điều này thể hiện rõ nhất qua việc tổng doanh số bán vũ khí của các công ty sản xuất vũ khí lớn nhất thế giới (100 công ty hàng đầu của SIPRI) đã vượt mốc 531 tỷ USD vào năm 2020. Nhiều MIC có giá trị doanh số lớn hơn mọi ngân sách quốc phòng, ngoại trừ Mỹ và Trung Quốc.

Chú Sam có thể hưởng lợi nhiều nhất từ chiến tranh Nga-Ukraine qua viện trợ quân sự

Chỉ hai ngày sau khi Nga xâm lược Ukraine, Joe Biden đã ra lệnh giải phóng số vũ khí bổ sung trị giá 350 triệu USD cho quốc gia Đông Âu thông qua Đạo luật Hỗ trợ Nước ngoài.

Đây là đợt ủy quyền vận chuyển vũ khí thứ ba của Mỹ cho Ukraine trong những tháng gần đây. Trước đó, Mỹ đã rút từ kho vũ khí của mình để cung cấp cho Ukraine vào mùa thu (tháng 9-11) năm 2021 và tháng 12/2021, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken cho biết Mỹ đã cam kết hỗ trợ an ninh hơn 1 tỷ USD cho Ukraine trong năm qua.

Tổng thống Joe Biden phát biểu khi gặp các thành viên trong chính quyền của mình tại Nhà Trắng ở Washington vào ngày 24/1/2022. (Ảnh Getty Images)

Việc giao vũ khí từ Mỹ cho Ukraine được xúc tiến kể từ năm 2019, tập trung vào hệ thống bệ phóng và tên lửa Javelin. Số lượng giao hàng khác nhau, nhưng hàng trăm tên lửa đã được vận chuyển từ Mỹ đến Ukraine.

Một báo cáo của Wall Street Journal ngày 6/2 cho biết 8 máy bay chở hàng của Mỹ đã hạ cánh xuống Kyiv kể từ ngày 22/1 sau khi Joe Biden phê duyệt khoản viện trợ quân sự mới trị giá 200 triệu USD cho Ukraine.

Một nhà nghiên cứu-nhà bình luận của Đại học Oxford vào năm 2019 cho biết: “Bán vũ khí sát thương cho Ukraine tương đương với việc thêm dầu vào lửa”.

Tuy nhiên, việc cung cấp vũ khí không chỉ tiếp tục mà còn tăng với tốc độ nhanh hơn. Bởi vì chiến tranh là công việc tốt cho các nhà thầu và nhà sản xuất quốc phòng. Và Mỹ là nhà thầu quốc phòng và xuất khẩu vũ khí lớn nhất thế giới. Nga là nhà xuất khẩu vũ khí lớn thứ hai nhưng với khối lượng xấp xỉ 1/3 của Mỹ.

Theo Viện Nghiên cứu Hòa bình Quốc tế Stockholm (SIPRI), Mỹ là nơi có 5 trong số 10 nhà thầu quốc phòng lớn nhất thế giới. Lockheed Martin cho đến nay là công ty lớn nhất trong lĩnh vực này.

Có vẻ hợp lý khi các công ty sản xuất vũ khí của Mỹ cung cấp viện trợ quân sự nguy hiểm cho Ukraine rõ ràng để giữ Nga ở ngoài biên giới của nước này. Nhưng hầu hết mọi nhà tư tưởng địa chiến lược đều cảnh báo rằng việc tiếp tục trang bị vũ khí cho Ukraine sẽ dẫn đến một cuộc chiến từ nước Nga của Putin. Tất cả họ đều đã thấy đúng như vậy vào tháng Hai.

Nhưng xung đột quân sự mới là điều thúc đẩy nền kinh tế sản xuất vũ khí và Biden khẳng định vai trò của Mỹ là cung cấp vũ khí cho Ukraine. Biden không thay đổi lập trường ngay cả khi ông được hỏi về mối đe dọa chiến tranh hạt nhân của Nga. Vũ khí là thứ mà Mỹ muốn các công ty của mình và các đồng minh Nato vận chuyển tới Ukraine khi nước này tiến hành cuộc chiến chống lại Nga.

Cứu vớt thất bại kinh tế của Mỹ: xuất khẩu dầu sang EU

Mỹ sẽ nhanh chóng tăng cường xuất khẩu khí đốt tự nhiên hóa lỏng sang châu Âu khi Đức và các quốc gia EU khác cố gắng giảm bớt sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch của Nga.

Động thái này sẽ làm các tàu chở dầu tăng lượng vận chuyển khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) lên 15 tỷ mét khối trong năm nay, theo một tờ thông tin do Nhà Trắng công bố. Để so sánh, Hoa Kỳ đã gửi 22 tỷ mét khối LNG đến châu Âu vào năm ngoái, mức cao nhất từng được giao dịch giữa hai lục địa.

Cho đến năm nay, gần 3/4 LNG của Mỹ đã đến châu Âu, tăng từ 34% cho cả năm 2021. Khi giá khí đốt tự nhiên tăng cao ở châu Âu, các công ty Mỹ đã làm mọi cách để gửi thêm khí đốt đến đó. Chính quyền Biden đã đàm phán người mua ở các nước châu Á như Nhật Bản và Hàn Quốc từ bỏ các lô hàng LNG để chúng có thể được gửi đến châu Âu.

Giàn máy móc tại một mỏ dầu ở hệ tầng đá phiến Monterey, California, ngày 23/3/2014. (Ảnh: David McNew / Getty Images)

Thực ra, “Nhu cầu của châu Âu về khí đốt vượt xa những gì hệ thống có thể cung cấp”, Nikos Tsafos, nhà phân tích năng lượng tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế ở Washington, cho biết. "Ngoại giao chỉ có thể làm được như vậy".

Tuy nhiên, về dài hạn, các chuyên gia năng lượng cho rằng Hoa Kỳ có thể làm được nhiều điều để giúp đỡ châu Âu. Cùng với Liên minh châu Âu, Washington có thể cung cấp bảo lãnh khoản vay cho các bến cảng xuất khẩu của Mỹ và nhập khẩu châu Âu để giảm chi phí và đẩy nhanh tiến độ xây dựng. 

Các chính phủ có thể yêu cầu các tổ chức cho vay quốc tế như Ngân hàng Thế giới và Ngân hàng Đầu tư Châu Âu ưu tiên các thiết bị đầu cuối, đường ống dẫn và cơ sở chế biến khí đốt tự nhiên. Và họ có thể nới lỏng các quy định mà các nhà sản xuất khí đốt, nhà xây dựng đường ống và các nhà phát triển thiết bị đầu cuối cho rằng việc xây dựng cơ sở hạ tầng khí đốt trở nên khó khăn hơn hoặc tốn kém hơn.

Hoa Kỳ có nhiều khí đốt tự nhiên, phần lớn nằm trong các mỏ đá phiến sét từ Pennsylvania đến Tây Nam. Bong bóng khí ra khỏi mặt đất cùng với dầu từ lưu vực Permian, nằm giữa Texas và New Mexico, và các nhà sản xuất ở đó đang dần tăng sản lượng dầu và khí đốt sau khi giảm mạnh sản lượng trong năm đầu tiên của đại dịch khi giá năng lượng giảm.

Nhà Trắng cho biết xuất khẩu LNG của Mỹ sẽ tiếp tục tăng đến năm 2030, vào thời điểm đó Mỹ có kế hoạch gửi 50 tỷ mét khối khí đốt đến châu Âu hàng năm.

“Việc xây dựng này sẽ diễn ra theo cách phù hợp, không mâu thuẫn với mục tiêu khí hậu net-zero mà chúng tôi đang hướng tới”, Biden cho biết trong cuộc họp với các quan chức châu Âu tại Brussels sáng nay. Ông gọi nỗ lực này là “chất xúc tác” để tăng gấp đôi đầu tư vào năng lượng sạch.

Liên minh châu Âu nhận 40% khí đốt và hơn 1/4 lượng dầu từ Nga. Đức, nền kinh tế lớn nhất của khối, phụ thuộc vào Nga với khoảng một nửa lượng than và khí đốt cần thiết để sưởi ấm cho các ngôi nhà và ngành công nghiệp điện.

Trong một kế hoạch được công bố hồi đầu tháng, EU cho biết họ sẽ cắt giảm 2/3 lượng tiêu thụ khí đốt của Nga vào cuối năm 2022, chủ yếu bằng cách tăng cường cung cấp khí đốt từ các nước như Na Uy, Azerbaijan, Mỹ và Qatar.

Chính quyền lớn của Biden sẽ ngày càng phình to: quyền lực của chính trị gia mở rộng 

Xung đột và nỗi sợ hãi tiếp theo sẽ bị chính trị hóa vĩnh viễn để biện minh cho việc bán vũ khí nhiều hơn. Lầu Năm Góc đã gấp rút thực hiện các chương trình vũ khí mới cũng như kỹ thuật và sản xuất các vũ khí này. Vì các hợp đồng sẽ lan rộng đến hàng trăm khu vực quốc hội, việc sản xuất vũ khí sẽ hầu như không thể bị ngăn cản. Hơn nữa, bởi vì các nhà sản xuất thường xuyên hứa hẹn vống lên về hiệu suất và chi phí thấp thì hơn, do đó, nhu cầu chi tiêu quân sự nhiều hơn dẫn đến nhu cầu chi tiêu chính phủ lớn hơn nữa.

Biden đã đề xuất chi 715 tỷ USD vào năm 2022 cho quốc phòng. Không có quốc gia nào khác đạt được số tiền khổng lồ đó.

25 hãng sản xuất vũ khí lớn nhất thế giới năm 2020. (Nguồn: SIPRI)

Khi tiếng trống chiến tranh tiếp tục gia tăng ở châu Âu trong những tuần gần đây, các quan chức quân sự đã chạy đến Đồi Capitol để cảnh báo rằng 715 tỷ USD không đủ để đáp ứng nhu cầu của họ. Tướng chỉ huy Hoa Kỳ David Berger cảnh báo rằng "các chương trình thiết kế lực lượng thủy quân lục chiến quan trọng" không được nêu tên có thể bị tạm dừng. Người đứng đầu hoạt động của hải quân, Đô đốc Michael Gilday tuyên bố rằng "công việc một thế kỷ" đối với các nhà máy đóng tàu công có thể dừng lại. Và tướng John Raymond cảnh báo rằng lực lượng vũ trụ Mỹ sẽ bị cản trở trong khả năng giải quyết các mối đe dọa từ Nga và Trung Quốc.

Ngay cả trước cuộc xâm lược gần đây của Nga, ước tính ngân sách của Lầu Năm Góc cho năm tài chính 2023 đã lên tới 770 tỷ USD, thậm chí 800 tỷ USD. Với việc các xe tăng của Nga hiện đang di chuyển qua (hoặc bị đình trệ) ở Ukraine, bạn có thể đặt cược bằng đồng đô-la cuối cùng trong túi của mình rằng 800 tỷ đô-la sẽ là mức sàn, không phải là mức trần cho ngân sách tương lai đó cũng như các yêu cầu năm 2023 của Lầu Năm Góc từ Quốc hội.

Như vậy, một cuộc chiến tranh cũng thúc đẩy chính quyền chi tiêu thoải mái hơn. Càng tiêu nhiều vào vũ khí, các nhà sản xuất vũ khí sẽ càng đắc lợi. Khi chính quyền chi tiêu nhiều hơn, việc tăng thuế và phúc lợi sẽ có lý hơn, quyền lực chính trị gia cũng lớn hơn.

Trung Quốc: Ngư ông đắc lợi

Cuộc chiến của Nga với Ukraine hiện tại đã cứu được Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ). Việc cô lập Nga trong chiến dịch chiến tranh thông tin toàn cầu do Mỹ dẫn đầu đã hoàn tất quá trình đẩy Nga “trở lại vòng tay của Bắc Kinh”. Điều này xảy ra vào thời điểm nền kinh tế của CHND Trung Hoa đang suy thoái và ĐSCTQ, dưới thời Tổng Bí thư Tập Cận Bình, đang cố gắng duy trì quyền lực toàn cầu trong khi về cơ bản là lập rào cản nền kinh tế của mình khỏi ảnh hưởng từ bên ngoài.

Tình hình này không đảm bảo cho sự hồi sinh của CHND Trung Hoa trở thành một cường quốc giàu có, nhưng, mặc dù hiện nay nước này ngày càng phụ thuộc nhiều hơn vào Nga, nhưng ít nhất nó vẫn cho phép Đảng Cộng sản Trung Quốc tồn tại.

Tổng thống Nga Vladimir Putin (phải) bắt tay người đồng cấp Trung Quốc Tập Cận Bình trong lễ ký kết sau cuộc hội đàm Nga - Trung bên lề Diễn đàn Kinh tế Phương Đông tại Vladivostok vào ngày 11/9/2018. (SERGEI CHIRIKOV / AFP via Getty Images)

Sự cô lập của Nga với thế giới phương Tây mang lại sự nhẹ nhõm sâu sắc cho Bắc Kinh, bao gồm cả viễn cảnh rằng sức mạnh đáng kể của Nga trên thị trường ngũ cốc toàn cầu có thể được chuyển sang cung cấp hỗ trợ lương thực cho CHND Trung Hoa, nước nhập khẩu thực phẩm ròng lớn nhất thế giới. Tương tự như vậy, việc tạo ra một thị trường Âu-Á nội bộ có thể đảm bảo rằng nhiều năng lượng Nga hơn sẽ tìm được chỗ đứng trên các thị trường CHND Trung Hoa. Tất cả những điều này cho thấy rằng trong những năm tới, Bắc Kinh sẽ có đủ khả năng chi trả.

Áp lực quân sự và chính trị của Washington đối với Bắc Kinh đang giảm dần. Với một loạt các biện pháp trừng phạt chống Nga hiện đang được áp dụng, Trung Quốc có thể đưa ra yêu sách đối với một thị phần đáng kể của thị trường Nga, hiện đã bị phương Tây đồng loạt bỏ trống. Mặc dù có thể phải vượt qua những rào cản về cơ sở hạ tầng và hậu cần, nhưng các nguồn năng lượng của Nga sẽ trở nên dễ tiếp cận hơn với Trung Quốc với giá thấp hơn trước đây. Hơn nữa, Trung Quốc được thiết lập để trở thành đối tác tài chính quan trọng của Nga - một quan hệ đối tác sẽ nghiêng nhiều về phía có lợi cho Trung Quốc. Vì vậy, Bắc Kinh đang tăng cường hơn nữa các vị trí trên các biên giới phía bắc và đông bắc của mình.

Dường như không có lựa chọn thay thế nào cho việc Nga hợp tác với Trung Quốc. Trung Quốc sẽ sớm tận hưởng những cơ hội mới để tạo ảnh hưởng ở Trung Á. Khi rút kinh nghiệm từ các lệnh trừng phạt của Nga, Bắc Kinh sẽ thắt chặt an ninh kinh tế và tài chính của chính mình để có thể chịu được một cuộc đối đầu tương tự với phương Tây. Điều đó cho thấy, những diễn biến hiện tại khó có thể dẫn đến một liên minh chính trị và quân sự Nga-Trung. Có vẻ như Trung Quốc sẽ duy trì khoảng cách và cố gắng duy trì sự linh hoạt nhất có thể.

Bài viết chỉ phản ánh quan điểm cá nhân của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của NTDVN. 

Thuỷ Tiên - NTD Việt Nam